مثبت زندگی: بوی واژن ذهن بسیاری از زنان را به خود مشغول ساخته است. واژن همانند دهان، پوست و دیگر نواحی بدن بوی مخصوصی دارد. تلاش برای درمان بوی طبیعی واژن نه تنها ایمن نیست بلکه می‌تواند سلامت فرد را نیز به خطر بیاندازد. در حقیقت، این کار می‌تواند منجر به بروز عفونت‌هایی شود که بوی نامطبوعی در واژن ایجاد می‌کنند. رژیم غذایی، بهداشت و دیگر عوامل می‌توانند بوی واژن طبیعی را تحت تاثیر قرار دهند. با این حال، این بو نباید نامطبوع باشد.
انواع بوی بد واژن
حساس شدن به بوی واژن در زنان رایج است. این احساسات منفی می‌توانند بر اعتماد به نفس و تصویر ذهنی فرد از بدن خود تاثیر گذار باشند. با این حال، بوی طبیعی واژن خفیف و مشک مانند است. این بو ناشی از هورمونهایی است که می‌توانند جذابیت جنسی را افزایش داده و قابلیت باروری را به شریک جنسی نشان دهند.
بوی واژن سالم همراه با تغییرات هورمونی در طول بارداری، یائسگی و چرخه قاعدگی تغییر می‌کند. بنابراین، وجود رایحه‌ای خفیف جای نگرانی ندارد. با این حال، وجود برخی رایحه‌ها بیانگر لزوم مراجعه به پزشک هستند. رایحه‌هایی که معمولا به عنوان بوی واژن در نظر گرفته می‌شوند می‌توانند از هر ناحیه از کشاله ران منشا گرفته باشند که علت بروز آن به ترتیب عفونت‌های واژن، بهداشت نامناسب یا موارد دیگر هستند.
بوی ماهی
واژینوز باکتریایی (BV) رایج‌ترین عفونت واژن در میان خانم‌هایی است که در سن باروری قرار دارند. اما علت بوی ماهی گندیده واژن چیست و درمان بوی بد واژن ناشی از واژینوز باکتریایی چیست؟
علت بوی ماهی واژن به هم خوردن تعادل شیمیایی واژن است که در این حالت، باکتری‌های مضر به صورت بی رویه رشد کرده و رایحه‌ای شبیه به بوی ماهی تولید می‌کنند. برخی زنان مبتلا به واژینوز باکتریایی علائم دیگری از قبیل خارش و سوزش را نیز تجربه کرده که ممکن است همانند یک عفونت قارچی به نظر آید. با این وجود، در بسیاری از زنان بو تنها علامتی است که بروز می‌دهد.
درمان
برای درمان بوی ماهی از واژن داروهای آنتی بیوتیک استفاده می‌شود. عادات سالم نیز می‌توانند به کاهش خطر واژینوز باکتریایی کمک کنند. از جمله این عادات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اجتناب از دوش واژینال: دوش واژینال تعادل اسیدی واژن را مختل می‌کند.
- عدم استفاده از محصولات حاوی طعم یا بو در نواحی داخلی و اطراف واژن: عطر ها و محصولات دیگر همانند تامپون‌های رایحه‌دار می‌توانند تعادل شیمیایی واژن را مختل کرده و سبب بروز واژینوز باکتریایی شوند.
- محدود کردن تعداد شرکای جنسی و داشتن ارتباط جنسی ایمن: با اینکه واژینوز باکتریایی یک عفونت منتقل شونده جنسی نیست اما داشتن شرکای جنسی متعدد می‌تواند تعادل باکتریایی واژن را مختل کرده و سبب بروز این بیماری شود.
بوی شیرین
رشد بیش از حد قارچ در واژن می‌تواند بوی شیرینی را ایجاد کند که همانند بوی عسل یا بیسکوییت است. همچنین، امکان دارد واژن بویی شبیه به آبجو، آرد و یا نان داشته باشد. گاهی اوقات، واژن بوی ترشی دارد که می‌تواند خوشایند نیز باشد. عفونت‌های قارچی اغلب با سوختگی شدید، خارش یا احساس خشکی نیز همراه هستند. این عفونت‌ها اغلب با گذشت زمان بدتر شده و برخی زنان متوجه بروز ترشحاتی می‌شوند که مانند پنیر کوتاژ هستند.
درمان
عفونت‌های قارچی را می‌توان با استفاده از داروهای بدون نسخه نیز درمان کرد. با این حال، زنانی که برای اولین بار به عفونت قارچی مبتلا شده‌اند باید جهت اطمینان از عدم وجود عوامل دیگر به پزشک مراجعه کنند. بسیاری از راهکارهای پیشگیری از واژینوز باکتریایی (همانند موارد اشاره شده در درمان بوی ماهی واژن) می‌توانند از رشد بیش از حد قارچ‌ها نیز جلوگیری کنند. راهبردهای دیگر جهت جلوگیری از این عفونت‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:
- مصرف داروی آنتی بیوتیک فقط در هنگام نیاز: در برخی زنان، داروهای آنتی بیوتیک سبب از بین رفتن باکتری‌های مفید واژن شده که این پدیده خود سبب رشد مخمرهای واژن می‌شود.
- اجتناب از رابطه جنسی دهانی با افراد مبتلا به برفک دهان
- خشک نگه داشتن نسبی ناحیه واژن: از آنجایی که مخمر در محیط مرطوب رشد می‌کند، باید پس از حمام کردن ناحیه اطراف واژن را خشک کرده و از نشستن با لباس شنا یا لباس زیر خیس خودداری کرد.
دیگر بوهای نامطبوع واژن
تغییرات هورمونی در دوره یائسگی می‌تواند سبب تغییر بو و خشکی واژن شود. برخی بیماری‌های منتقل شونده جنسی از جمله تریکوموناس می‌توانند بوی واژن را تغییر دهند. هر گونه تغییر در بوی واژن مخصوصا در صورت شدید یا نامطبوع بودن، بیانگر لزوم مراجعه به پزشک است. پنهان کردن بوی واژن به وسیله عطر‌ها توصیه نمی‌شود.
راهکارهای عمومی درمان بوی بد واژن
برای درمان بوی بد واژن علاوه بر موارد ذکر شده در بالا موارد زیر پیشنهاد می‌شود. رعایت این نکات می‌تواند راهکار بلندمدت و واقعا موثر برای تمامی بانوان باشد.
۱- رعایت بهداشت
رفتارهای بهداشتی ایمن و مناسب می‌توانند روشی موثر برای درمان بد بویی واژن باشد. برخی از این رفتارها شامل موارد زیر است:
- شستشوی ناحیه تناسلی از جلو به عقب: این کار سبب می‌شود تا از ورود مدفوع به درون واژن جلوگیری شود.
- دفع ادرار بلافاصله پس از رابطه جنسی
- استفاده از یک صابون ملایم و بدون رایحه تنها بر روی ناحیه فرج (ناحیه بیرونی دستگاه تناسلی): وارد کردن صابون به درون واژن می‌تواند سبب تغییر میزان اسیدیته واژن، ابتلا به عفونت‌ها و ایجاد بوی نامطبوع شود.
- تعویض لباس زیر به صورت روزانه و یا در صورت عرق کردن
- شستن لباس زیر با محصولات بدون رایحه
- دوش گرفتن پس از تعریق یا ورزش کردن، چرا که باقی ماندن عرق می‌تواند بوی واژن را تشدید کند.
- شستن ناحیه فرج با آب در صورت وجود بوی نامطبوع: خانم‌ها می‌توانند یک پارچه یا حوله کوچک را بر روی آن ناحیه کشیده و هر گونه عرق یا موارد دیگر را پاک کنند.
۲- انتخاب محصولات مناسب برای قاعدگی
زنان در دوران قاعدگی متوجه قوی‌تر شدن بوی واژن می‌شوند. برخی بوی شبیه به آهن و برخی دیگر بوی آمونیاک را احساس می‌کنند. محصولات مخصوص دوران قاعدگی این بو را در ناحیه واژن حبس کرده و سبب تشدید آن می‌شوند. جهت کاهش بو و درمان آن در دوران قاعدگی نکات زیر را رعایت کنید:
- عدم استفاده از محصولات دوران قاعدگی با مصرف داخلی: رطوبت پدهای مرطوب و پارچه‌های چند بار مصرف می‌تواند با بوی بد واژن ارتباط داشته باشد. نشستن بر روی پد مرطوب می‌تواند سبب ابتلا به عفونت نیز شود.
- تعویض مرتب نوار بهداشتی در دوران قاعدگی
۳- رعایت نکات بهداشتی هنگام نزديكي
برخی زنان بلافاصله پس از رابطه جنسی رایحه‌ای شبیه به بوی ماهی در واژن احساس می‌کنند. این پدیده علامت ابتلا به واژینوز باکتریایی است. گاهی اوقات تعاملات بین منی و ترشحات واژن می‌تواند سبب ایجاد بوی واژن شود. برخی روان کننده‌ها نیز می‌توانند میزان اسیدیته و بوی واژن را تغییر دهند. برای درمان بوي بد واژن هنگام نزديكي و بعد از آن اقدامات زیر را انجام دهید:
- استفاده از کاندوم جهت جلوگیری از تعامل بین مایع منی و ترشحات واژن: برای درمان بوی بد واژن هنگام نزدیکی باید کاندوم‌های مختلف را با یکدیگر مقایسه کرده و بهترین گزینه برای خود را انتخاب کرد.
- شستن واژن و ناحیه فرج با آب پس از رابطه جنسی، توجه از گرفتن دوش واژینال اجتناب شود.
- اجتناب از مصرف روان کننده‌های طعم‌دار یا بو دار
۴- استفاده از لباس زیر مناسب
لباس‌ها می‌توانند بو و موارد مختلفی را در داخل و اطراف واژن حبس کنند که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عرق
- پوست مرده
- ترشحات
- منی ترشح شده قبل از انزال
پوشیدن لباس‌های تنگ یک اشتباه رایج است. این لباس‌ها شامل گن‌ها نیز می‌شوند. مقادیری از مدفوع که به واژن راه می‌یابد، می‌تواند سبب ابتلا به عفونت و ایجاد بوهای نامطبوع شود. بنابراین، باید از پوشیدن لباس‌هایی که احتمال ورود مدفوع به واژن را افزایش می‌دهند خودداری کرد.
پارچه‌های نخی دارای قابلیت تنفس بهترین گزینه برای خانم‌هایی هستند که در ارتباط با بوی واژن خود نگرانند. این پارچه‌ها به میزان کمتری رطوبت را در نزدیکی واژن نگه می‌دارند. رطوبت کمتر تجمع باکتری‌ها و دیگر عوامل ایجاد کننده بو را دشوار می‌کند و می‌تواند از بوی ماهی گندیده واژن نیز جلوگیری کند.
۵- رژیم غذایی سالم
مواد غذایی حاوی شکر فراوان می‌توانند محرک رشد بیش از حد قارچ‌ها بوده و بوی واژن سالم را تغییر دهند. شواهدی وجود دارد که مواد غذایی حاوی رایحه قوی نیز ممکن است بوی واژن را تغییر دهند. پیاز، قهوه و دیگر مواد غذایی حاوی رایحه قوی با تغییر بوی عرق و ترشحات بدن می‌توانند بوی واژن را تغییر دهند.
برخی گفته‌ها حاکی از آن است که بعضی مواد غذایی با رایحه شیرین می‌توانند در این زمینه مفید باشند. از جمله این مواد غذایی می‌توان به هندوانه، سیب و کرفس اشاره کرد. نوشیدن آب به مقدار فراوان اهمیت داشته و همچنین از بوی بد عرق و واژن نیز پیشگیری می‌کند. حفظ رطوبت بدن مانع رشد بی رویه باکتری‌ها می‌شود.
