مثبت زندگی: سرطان کبد جزو سرطانهای نادر است اما اگر کسی در معرض خطر باشد و یا سابقه خانوادگی این بیماری را داشته باشد، طبق توصیه پزشکان باید مرتب مورد غربالگری قرار گیرد. برخی از علائم سرطان کبد خزنده و خاموش هستند که باید آنها را بدانید تا توجه بیشتری به آنها کنید.
سرطان کبد در حال افزایش است
اوتیس براولی ، پزشک و رئیس سابق انجمن سرطان آمریکا می‌گوید: سرطان کبد نسبتا نادر است اما از سال ۱۹۹۰، این میزان دو برابر شده است و از ۳/۵ به ۶/۵ درصد در ۱۰۰۰۰ افزایش می‌یابد. علائم سرطان کبد معمولا تا رسیدن به مراحل پیشرفته مشخص نمی‌شود بنابراین غربالگری منظم می‌تواند برای نرخ زنده ماندن مهم باشد.
انجام غربالگری برای افراد با ریسک پایین تا متوسط توصیه نمی‌شود اما برای افرادی که در معرض خطر بالای سرطان کبد قرار دارند، مفید است. این شامل افراد مبتلا به سیروز (اسکار به دلیل صدمه به کبد)، عفونت هپاتیت B یا بیماری به نام هموکروماتیت ارثی به گفته انجمن سرطان آمریکاست. غربالگری معمولا شامل آزمایش خون و انجام سونوگرافی هر شش ماه یک بار است.
دکتر قاسم ابو الفا متخصص انکولوژی در مرکز سرطان مموریال سولان گفت: اگر کسی غربالگری منظم انجام دهید و به نظر بیاید سرطان دارد، می‌توانید آن را درمان کنیم بر خلاف کسی که بیماری پیشرفته‌ای داشته باشد که به کبد گسترش یافته باشد. او گفت ما ترجیح می‌دهیم که بیماران مبتلا به علائم را نبینیم.
درد غیر معمول شکم و ورم
اکثر افراد مبتلا به سرطان کبد، دچار درد در سمت راست بالای شکم می‌شوند. همچنین ورم نیز هست. وقتی که بیماری بدون علامت را معاینه می‌کنم موقعی که جایی را که کبد قرار دارد، فشار می‌دهم، احساس صدمه می‌ند. درد در آن ناحیه لزوما نشان دهنده سرطان کبد نیست بلکه می‌تواند ناشی از عفونت هپاتیت یا مشکلات لوزالمعده یا مثانه باشد.
کاهش وزن بدون دلیل
کاهش وزن و کاهش اشتها یکی از علائم شایع افراد مبتلا به بسیاری از بیماریهای مختلف از جمله بسیاری از سرطانها بیماریهای ویروسی است. یک افت کوچک روی ترازو ممکن است سرطان نباشد اما اگر علائم دیگری دارید که ممکن است مربوط به سرطان کبد باشد، حتما این افت وزن را به پزشکتان بگویید.
به سرعت سیر می‌شوید
زیادی مایعات در شکم موجب می‌شود سریعتر از حد معمول احساس سیری کنید. به گفته دکتر ابوالفا، سرطان همیشه موجب کاهش وزن و کاهش اشتها می‌شود. مشکلات سوهاضمه از جمله آروغ زدن و تهوع نیز شایع هستند اما اینها به تنهایی علائم سرطان کبد نیستند بلکه علامت بسیاری از بیماریهای غیر سرطانی دیگر هم هستند.
تغییر عادات اجابت مزاج
اسهال یکی از علائم شایع سرطان پانکراس است. غذای هضم نشده خوب جذب نمی‌شود و به درستی مسیر گوارشی را طی نمی‌کند.
زردی پوست یا چشم
این علائم زردی می‌تواند سرطان کبد را هم نشان دهد. اگر خارش دارید و زردی هم دارید یعنی اوضاع چندان خوب نیست. زردی همچنین یکی از علائم سرطانهای دیگر از جمله پانکراس و سرطان مثانه است. با این وجود این می‌تواند به دلیل بیماریهای غیر سرطانی همانند عفونتهای ویروسی (همانند هپاتیت A، یک نوع مسمومیت غذایی)، استفاده از الکل یا بیماریهای دیگر نیز باشد.
هپاتیت C
ویژگیهای خاصی می‌تواند شما را در معرض خطر سرطان کبد قرار دهد. کسانی که سابقه داشتن ویروس هپاتیت C دارند ممکن است دچار سرطان کبد ۱۰ سال پس از تشخیص آنها شوند. CDC برای مردمی که در سالهای ۱۹۴۵ و ۱۹۶۵ در کشور ایالات متحده به دنیا آمدند تست ویروس بدهند (به خاطر ماجرای خونهای آلوده). درمانی وجود دارد که می‌تواند هپاتیت C را علاج کند و به عبارت بهتر از سرطان کبد پیشگیری کند.
هپاتیت B
اگر چه هپاتیت B به هپاتیت C ربطی ندارد اما آن هم می‌تواند موجب سرطان شود. در کشور ما طی چند سال اخیر به خصوص از سال ۸۴ به بعد واکسن هپاتیت B برای همه افراد زیر ۲۵ سال انجام شد اما کسانی که واکسن را دریافت نکرده‌اند در معرض خطر سرطان کبد هستند. دکتر ابوالفا گفت: هر کسی که هپاتیت دارد باید برخی از غربالگری ها را توسط پزشک انجام دهد. او توصیه می‌کند که حداقل سالی یک بار سونوگرافی انجام شود تا در صورت داشتن علائم سرطان کبد غربالگری برای او انجام شده باشد. تست کردن برای پروتئین آلفا فتوپروتئین در خون هم می‌تواند علامتی برای سرطان کبد باشد اگر چه این تست از لحاظ دقت چندان پذیرفته شده نیست.
چاق هستید یا دیابت نوع ۲ دارید
مسیر جدید سرطان کبد، بیماری کبد چرب غیر الکلی است. دکتر ابوالفا می‌گوید: افزایش سرطان کبد مرتبط با کبد و چاقی، محرک اصلی در سالهای اخیرا است. تنها داشتن اضافه وزن به معنای داشتن خطر بالای سرطان کبد نیست. بنابراین بسیاری از افرادی که چاق هستند و سرطان کبد دارند، خیلی کم هستند. هر چه عوامل خطر بیشتری داشته باشید، نگرانی شما باید بیشتر باشد بنابراین با پزشک خود صحبت کنید.
الکل
استفاده مرتب از الکل به سلولهای کبد صدمه می‌زند که بافتی زخمی جایگزین آنها می‌شود. این وضعیت به نام سیروز کبدی است که می‌تواند منجر به سرطان کبد شود.
