مثبت زندگی: برای برخی از مردم دمای سردتر و روزهای کوتاهتر نشانه فرا رسیدن زمستانی زیبا و سپری کردن شبهای طولانی در خانهای گرم و دنج است، در حالی که برای برخی دیگر زمستان معنایی جز افسردگی ندارد. حالا دانشمندان ادعا میکنند دلیل اینکه چرا برخی از مردم در زمستان از اختلال افسردگی فصلی رنج میبرند را یافتهاند. اگر شما هم به این بیماری مبتلا هستید ممکن است یک علت عجیب در آن نهفته باشد؛ رنگ چشمهایتان!
پژوهشی که سال گذشته در مجله علوم رفتاری و روانشناسی منتشر شده است نشان میدهد در پرسشنامهای که برای ارزیابی اثر تغییرات فصلی در خلق و خو، وزن، اشتها، خواب و فعالیتهای اجتماعی طراحی شده، افرادی که دارای رنگ چشم روشن و آبی هستند امتیاز پایینتری گرفتهاند. این مطالعه در بین ۱۷۵ دانشجوی کارشناسی و فارغ التحصیل اهل جنوب ولز و قبرس با متوسط سن ۲۴ سال انجام شده است. اینکه رنگ چشم ممکن است علت ابتلای برخی افراد به اختلال افسردگی فصلی یا تغییرات خلقی باشد، به میزان نوری که چشم هر فرد پردازش میکند بستگی دارد.
بنابراین چشمهایی که رنگدانههای کمتری دارند (مانند چشمهای آبی و یا خاکستری) نسبت به نور حساستر هستند به این معنی که نیازی نیست نور زیادی را به شبکیه چشم بفرستند تا بتوانند تصاویر را پردازش کنند. بنابراین افرادی که دارای رنگ چشم روشنتری هستند ملاتونین کمتری در پاییز و زمستان آزاد میکنند.
ملاتونین هورمونی است که در بدن تولید شده و به ما کمک میکند به خواب برویم. اما برخی از کارشناسان معتقدند ترشح بیش از اندازه ملاتونین و یا عدم تعادل ملاتونین و سروتونین (یکی از هورمونهای تنظیم کننده خلق و خو) ممکن است باعث شود افراد احساس خوابآلودگی و افسردگی کنند. بنابراین افرادی که رنگ چشمشان روشن است نسبت به اختلال افسردگی فصلی مقاومترهستند، هرچند این موضوع عدم ابتلا به این بیماری را کاملا تضمین نمیکند.
تحقیقات قبلی نیز نشان میدهد افرادی که رنگ چشم تیره دارند بیشتر مستعد ابتلا به اختلال افسردگی فصلی هستند. در واقع کسانی که رنگ چشمشان روشن است عموماً دورتر از خط استوا زندگی میکنند بنابراین این جهش نشان دهنده نوعی سازگاری ضد اختلال افسردگی فصلی برای افردای است که در نقاط کم نور کره زمین زندگی میکنند. البته رنگ چشم عامل قطعی ابتلا به افسردگی فصلی نیست زیرا افرادی که مدت زمان بیشتری را در خانه یا محیطهای سر بسته سپری میکنند نیز در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.
خوشبختانه افرادی که مبتلا به افسردگی فصلی هستند، با پیاده روی در یک روز آفتابی میتوانند به بهبود شرایطشان کمک کنند. همچنین استفاده از جعبه نور در خانه و محل کار میتواند بسیار تاثیرگذار باشد. بنابراین فارغ از اینکه چشمتان چه رنگی است خود را غرق نور کنید تا از این بیماری در امان بمانید.