مثبت زندگی: اغلب افراد در برخی موارد از نفخ شکم شکایت میکنند. ورزش، مکملها و ماساژ میتوانند به سرعت به کاهش نفخ کمک کنند و تغییرات شیوه زندگی ساده می تواند از بروز دوباره آن جلوگیری کند. نفخ شکم زمانی است که شکم کاملا پر و سفت است. این مسئله معمولا به علت افزایش گاز در جایی در دستگاه گوارش (GI) اتفاق میافتد. نفخ باعث میشود که شکم بزرگتر از حد معمول باشد و همچنین ممکن است دردناک باشد.
در این مقاله، تکنیکهایی برای خلاص شدن از نفخ ارائه میدهیم و توضیح میدهیم که چگونه در طولانی مدت نفخر را کاهش دهیم.
علت نفخ شکم چیست؟
نفخ شکم معمولا زمانی اتفاق میافتد که گاز اضافی در معده یا روده ایجاد شود. هنگامی که نفخ پس از غذا اتفاق میافتد، معمولا به صورت خود به خودی برطرف میشود، اما اغلب میتوانیم این روند را سرعت بدهیم. بهترین راه برای مقابله با نفخ شکم این است که علت آن را تعیین کنید.
عوامل مؤثر برای شروع نفخ عبارتند از:
مسائل گوارشی
یبوست، آلرژی غذایی و عدم تحمل میتواند منجر به نفخ شود. هنگامی که مدفوع در روده بزرگ تجمع میکند، میتواند موجب نفخ و احساس ناراحتی شود. گاز اضافی نیز ممکن است در پشت مدفوع ایجاد شود و نفخ بدتر میشود.
رژیم غذایی
نوشیدنیهای گازدار، نمک یا شکر بیش از حد و عدم وجود فیبر کافی در رژیم غذایی میتواند موجب نفخ شود.
آشنایی با عوامل مضری که باعث پوکی استخوان میشوند
تغییرات هورمونی
بسیاری از مردم به علت تغییرات هورمونی و عدم قابلیت دفع ادرار ، قبل و بعد از دوره پریود، دچار نفخ میشوند.
راهنماییهای سریع برای از بین بردن نفخ شکم
بسیاری از درمانهای خانگی میتواند درد و ناراحتی نفخ را کنترل کند. نکات زیر میتواند به خلاص شدن سریع از نفخ شکم کمک کند:
پیادهروی کنید
فعالیت فیزیکی میتواند باعث حرکت مرتب رودهها شود که میتواند سبب کمک به آزاد شدن گاز اضافی و مدفوع شود. حرکت رودهها در صورت یبوست فرد بسیار مهم است. پیادهروی در اطراف منزل میتواند به تسکین سریع فشار گاز کمک کند.
انجام حرکات یوگا
برخي از حرکات يوگا ميتوانند عضلات شکم را به نحوي تنظيم كنند كه باعث آزاد شدن گاز اضافي از دستگاه گوارش شوند. این کار میتواند نفخ را کاهش دهد.
از کپسول نعنا استفاده کنید
کپسول روغن نعنا برای سوءهاضمه و گاز مرتبط به آن مفید است. تولیدکنندگان معمولا آنها را به عنوان درمان نشانههای سندرم روده تحریکپذیر (IBS) به فروش میرسانند، اما افراد بدون IBS نیز میتوانند از آنها برای کاهش نفخ استفاده کنند.
نعنا با آرام کردن ماهیچههای روده عمل میکند که باعث میشود گاز و مدفوع به طور موثرتری حرکت کنند. در صورتی که دچار سوزش معده هستید، از مصرف نعنا بپرهیزید.
کپسولهای امدادی گاز را امتحان کنید
قرصهای دایمتیکون داروهای ضد گاز هستند که میتوانند به حرکت بیش از حد هوا از دستگاه گوارش کمک کنند.
ماساژ شکم را امتحان کنید
ماساژ شکم به حرکت رودهها کمک میکند. ماساژ که مسیر روده بزرگ را دنبال میکند بسیار مفید است. میتوانید مراحل زیر را انجام دهید:
- دست را دقیقا بالای استخوان مفصل ران راست قرار دهید.
- با حرکت دایرهای با فشار خفیف به سمت راست قفسه سینه ماساژ را انجام دهید.
- مستقیما در ناحیه شکم بالا به سمت قفسه سینه چپ ماساژ دهید.
- به آرامی به سمت پایین به سمت استخوان ران چپ حرکت کنید.
- این حرکت را در صورت لزوم تکرار کنید.
اگر ماساژ باعث درد شد، بهتر است آن را بلافاصله قطع کنید.
از روغنهای ضروری استفاده کنید
یک مطالعه در سال 2016، اثربخشی مکملهای حاوی ترکیبی از اسانس رازیانه و کورکومین را بر 116 نفر مبتلا به IBS خفیف تا متوسط مورد آزمایش قرار داد. بعد از 30 روز، این افراد بهبود علائم IBS، از جمله نفخ و درد شکمی را گزارش کردند.
قبل از مشورت با پزشک از روغنهای ضروری استفاده نکنید. این به این دلیل است که برخی از فرمولاسیون ها ممکن است سمی باشند یا میتوانند با داروها تداخل داشته باشند.
حمام کنید و آرام شوید
گرمای حمام میتواند باعث تسکین درد شکم شود. استراحت میتواند سطوح استرس را کاهش دهد. کاهش استرس باعث میشود دستگاه گوارش به طور موثر عمل کند و به کاهش نفخ کمک میکند.
راهحلهای بلندمدت برای نفخ
رفع سریع همیشه برای برخی از علل نفخ موثر نمیباشد. با این حال، افراد مبتلا به نفخ مکرر ممکن است دریابند که تغییرات خاصی در شیوه زندگی میتواند علل را برطرف کند. میتوان از این گامهای ساده برای جلوگیری از نفخ در طولانیمدت استفاده کرد:
افزایش تدریجی فیبر
خوردن فیبر بیشتر به جلوگیری از یبوست و نفخ کمک میکند. مهم است در نظر داشته باشید که خوردن فیبر بیش از حد و یا افزایش مصرف فیبرها به سرعت میتواند موجب افزایش بیشتر گاز و نفخ شود. ممکن است در اثر خوردن بیش از 70 گرم فیبر در روز عوارض جانبی ایجاد شود.
هنگام افزایش مصرف فیبر، بهتر است این افزایش به آرامی انجام شود و مصرف را در طول چندین هفته افزایش دهید تا بدن بتواند به این تغییر در رژیم غذایی عادت کند.
به جای نوشابه آب بخورید
نوشیدنیهای گازدار دارای گاز هستند که میتواند در معده تجمع کند. دی اکسید کربنی که باعث گازدار کردن نوشابههای گازدار میشود نیز میتواند موجب نفخ معده شود. شکر یا شیرین کنندههای مصنوعی در رژیم غذایی میتواند باعث ایجاد گاز و نفخ شود. آب آشامیدنی این مسائل را حذف میکند و همچنین به درمان یبوست کمک میکند.
اجتناب از جویدن آدامس
قند موجود در آدامس موجب نفخ میشود. قورت دادن هوا هنگام جویدن نیز ممکن است موجب نفخ و گاز شود.
هر روز بیشتر فعالیت کنید
ورزش به بدن شما کمک میکند تا مدفوع و گاز را از روده دفع کند و حرکات روده منظمتر انجام شود. ورزش همچنین باعث آزاد شدن سدیم اضافی از بدن از طریق عرق کردن میشود که میتواند به رفع احتباس آب کمک کند.
مصرف مقداری آب قبل و بعد از ورزش از کمآبی بدن جلوگیری میکند. کمآبی بدن موجب بدتر شدن یبوست میشود.
در فواصل منظم غذا بخورید
بسیاری از مردم پس از یک وعده غذایی بزرگ، به طور مستمر نفخ میکنند. میتوانید از طریق خوردن چند وعده غذایی کوچک به صورت روزانه از نفخ جلوگیری کنید تا به حرکت سیستم گوارش کمک شود. قورت دادن سریع غذا میتواند باعث ورود هوا به دستگاه گوارش شود. نوشیدن با نی نیز میتواند به قورت دادن هوا و نفخ منجر شود. افرادی که دچار نفخ میشوند، باید از استفاده از نی اجتناب کنند و باید از خوردن سریع غذا اجتناب کنند.
مصرف نمک را کاهش دهید
سدیم اضافی موجب میشود که بدن آب را حفظ کند. این مسئله میتواند باعث تورم و نفخ در شکم و دیگر نقاط بدن مانند دستها و پاها شود.
جلوگیری از بیماری
در بعضی موارد، نفخ ممکن است باعث بیماری شود. برای رفع نفخ، فرد باید از پزشک برای کمک به تشخیص و کنترل وضعیت خود کمک بگیرد. بیماریهای التهابی روده، از جمله بیماری کرون و کولیت اولسراتیو، ممکن است باعث نفخ شود. سندرم روده تحریک پذیر (IBS) همچنین میتواند این علامت را ایجاد کند.
شرایط زایمان، مانند اندومتریوز و کیست تخمدان، همچنین میتواند باعث درد، تورم و احساس نفخ در ناحیه شکمی شود. افراد مبتلا به این علائم باید با یک پزشک صحبت کنند که همچنین میخواهند در مورد هر گونه سابقه خانوادگی مربوط به خانواده و دیگر شرایط پزشکی بدانند. دکتر میتواند آزمایشهای تشخیصی را برای بررسی مشکلات انجام دهد. این ممکن است شامل اشعه ایکس، اولتراسوند، کولونوسکوپی یا آزمایش خون باشد.
همه چیز درباره آندومتریوز؛ یک بیماری خوشخیم اما پیشرونده
بررسی مکملها و داروها
بعضی مکملها مانند مکمل آهن، باعث یبوست و سایر علائم سوء هاضمه میشوند. این مکملها میتواند نفخ را افزایش دهد. از سوی دیگر، پتاسیم، با کمک به تعادل سطح سدیم بدن، ممکن است نفخ را کاهش دهد. داروها همچنین ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند که بر عملکرد GI تأثیر میگذارد یا باعث سوءهاضمه میشود. اگر این اتفاق بیفتد، پزشک یا داروساز میتواند جایگزینهایی را پیشنهاد کند.
مصرف نمک را کاهش دهید
سدیم باعث حفظ مایعات میشود، که دلیل اصلی نفخ است. به همین دلیل است که سدیم بر توانایی کلیه ها برای از بین بردن مایع و ضایعات تاثیر میگذارد. به طور کلی، بدن شما نیاز به حدود 1300 تا 1500 میلی گرم سدیم در روز دارد، در حالی که افراد با رژیم آمریکای شمالی می توانند تا 7000 میلی گرم در روز سدیم مصرف کنند. دفعه بعد که احساس نفخ کردید، از مصرف مواد غذایی حاوی نمک و سدیم بپرهیزید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
نفخ و تورم شکم میتواند منجر به بیماری شدید شود. بیماریهای کبدی، بیماری التهابی روده، نارسایی قلبی، مشکلات کلیوی و برخی از انواع سرطان میتواند موجب نفخ شود. نفخی که برای چند روز یا چند هفته ادامه یابد ممکن است یک مشکل پزشکی داشته باشد که به مراقبت پزشکی نیاز دارد. توصیه میشود با پزشک درباره نفخی که با گذشت زمان از بین نمیرود صحبت کنید. افرادی که همراه با نفخ علائم زیر را دارند باید به پزشک مراجعه کنند:
- تغییر اشتها و یا مشکل در غذا خوردن
- اسهال
- استفراغ
- کاهش وزن
- تب
- درد شدید شکم
- خون قرمز روشن در مدفوع
- مدفوع سیاه و تیره
در نهایت، چشم انداز نفخ بستگی به علت اصلی دارد. اغلب اوقات، نفخ ناشی از مسائل جزئی است که با تغییر سبک زندگی یا درمان OTC میتواند حل شود. اگر نفخ ادامه داشته باشد یا با سایر علائم رخ دهد باید به پزشک مراجعه کنید. تشخیص علت اصلی نفخ و سایر مسائل مربوط به گوارش اولین گام برای درمان و احساس بهتر است.