مثبت زندگی: تابستان که از راه می‌رسد فصل سفر می‌شود. مرداد ماه این سفرها اوج می‌گیرد و سوالی که همیشه مطرح می‌شود این است: کجا برویم. در این مقاله از مثبت زندگی قرار است شما را به روستای هیر الموت ببریم. جایی که با شروع مرداد جشن زغال اخته در آن آغاز می‌شود. جشنی که اگر یکسال و فقط یمبار در آن حضور داشته باشید، هر سال با شروع مرداد کوله بار سفر می‌بندید و برای یک روز هم که شده به روستای هیر سفر می‌کنید. همراه ما باید تا شما را با آیین سنتی و جشن زغال اخته آشنا کنیم. شاید مرداد امسال شما هم در این جشن شرکت کردید.
روستای هیر و جشن زغال اخته
روستای هیر در بخش رودبار الموت غربی شهرستان قزوین واقع در استان قزوین است و رودخانهٔ «نینه‌رود» آن را سیراب می‌سازد. این روستا معدن زغال سنگ دارد. درباره آب‌وهوای روستای هیر هم باید گفت هیر روستایی است کوهستانی و سردسیر. زبان مردم این روستا تاتی است. این روستا در کنار کوهی سنگی به نام «لتر تله» قرار دارد.
تاریخ و پیشینه
هیر را آتش معنا کرده‌اند. قدمت این روستا به روایتی به دوران پیش از اسلام بر می‌گردد. زمانی که آتش در فرهنگ ایران باستان جایگاهی ویژه داشت. آثار تاریخی زیادی در گذشته در این روستا موجود بوده که متأسفانه به علت عدم توجه مسئولان امروزه اکثر آنها یا به سرقت رفته‌اند یا از بین رفته‌اند.
مسیر دسترسی
راه دسترسی از سمت قزوین، جاده باراجین سپس جاده بهرام آباد به رازمیان، روستای هیر.
محصولات کشاورزی
عمده محصولات کشاورزی این روستا عبارتند از:فندق، گردو، زغال اخته، زالزالک و ریواس.
روستای هیر در استان قزوین بزرگترین تولید کننده زغال اخته در بین روستاهای ایران تین زغال اخته این روستا از مرغوبترین زغال اخته‌ها نیز در کشور است. در سالی که محصول این روستا پربار باشد از باغات این روستا بالغ بر ۲۰۰ تن زغال اخته به سراسر کشور صادر می‌شود. فندق و گردوی هیر نیز از جمله محصولات باغی مرغوب کشور است. به‌طوری که گردوی این منطقه دارای روغن فراوان و بسیار خوش طعم است. همچنین درخت گردوی کهنسالی در روستای هیر قرار دارد که از سالخوردگان روستا نقل شده در گذشته بالغ بر ۲۰۰ هزار گردو از این درخت برداشت می‌شده است.
مکان‌های دیدنی
رودخانه زیبا و خروشان نینه رود با آبی سرد و گوارا در فصل تابستان
چشم انداز زیبای کوه سنگی معروف به «لترتله» و غار زیبای «اسکول» در مرکز کوه
باغات سنتی مناطق «دارستان» و «پیشتین» (دارای هوای خنک در طول سال)
چشمه «وَگُل» در فاصله ۷ کیلومتری شمال روستا. آب گوارای این چشمه را امروزه می‌توانید در داخل بطری «آب معدنی طبیعی وگل » تهیه کنید.
گورستان قدیمی روستا برجای مانده از دوران زرتشت
امامزاده «شاه رشید»
غار تاریخی «ملک شاه بر روی کوهی در جنوب شرقی روستا و مرز روستای «دربند»
صحرای «شنگل» و «لیرم» و «انارت»
کوه صخره‌ای سرکه (به زبان محلی سرکه‌ای تله)
باغهای جوان گِل کِند
خانه های گلی و سنتی در منطقه ی قلعه ی روستا که قدمتی بالغ بر ۵۰۰ سال دارند
مجموعه توریستی و گردشگری طلاسر در مجاورت رودخانه نینه رود و مزارع پرورش ماهی قزل آلا
جشن زغال اخته
جشن زغال اخته، جشن شکرگزاری است. در این جشن موسیقی و آواهای محلی، بازی‌های سنتی و توزیع محصول زغال اخته انجام می‌شود و هرساله مورد استقبال گردشگران قرار می‌گیرد. محصول زغال اخته در استان قزوین با سطح زیرکشت ۸۵۰ هکتار رتبه نخست را در کشور دارد. زغال اخته یکی از محصولات ناشناخته باغبانی کشور است که مانند هر محصول دیگر باغبانی دارای مزیت‌های متفاوت از قبیل ارزش غذایی و دارویی متنوع، ارزآوری، صادراتی و سودآوری برای باغداران است.
