مثبت زندگی: لوزهها دو گره لنفاوی هستند که هرکدام در یک سمت و پشت گلویتان قرار گرفتهاند. آنها به عنوان یک مکانیسم دفاعی عمل کرده و از سرایت عفونت به بدنتان جلوگیری میکنند. به وضعیتی که در آن لوزه ها عفونی شوند، عفونت لوزه گفته میشود. عفونت لوزه در هر سنی اتفاق میافتد اما در کودکی شایعتر است و معمولا از دوران پیشدبستانی تا اواسط نوجوانی تشخیص داده میشود و علائمی مانند لوزههای متورم، گلوددرد و تب دارد.
این بیماری واگیردار است و میتواند توسط انواع مختلفی از ویروسها و باکتری ها ایجاد شود مانند باکتری استرپتوکوک که باعث ایجاد گلودرد میشود. عفونت لوزه ناشی از این نوع گلودرد در صورت عدم درمان میتواند عوارض جدی در پی داشته باشد. عفونت لوزه به راحتی تشخیص داده میشود و علائم آن بین ۷ تا ۱۰ روز از بین میرود اما باید یک متخصص داخلی یا گوش و حلق و بینی شما را معاینه کند.
دلایل عفونت لوزه
لوزهها اولین خط دفاعی بدن شما دربرابر بیماریها هستند و گلبولهای سفیدی تولید میکنند تا از بدنتان درمقابل عفونتها محافظت شود. لوزهها با باکتریها و ویروسهایی که از طریق دهان وارد بدن میشوند مبارزه میکنند. اما گاهی لوزهها خودشان نیز در برابراین مهاجمان آسیبپذیرند.
عفونت لوزه میتواند توسط یک ویروس مانند سرماخوردگی معمولی، یا عفونت باکتریایی مثل گلودرد استرپتوکوکی ایجاد شود. به گفته انجمن پزشکان خانواده آمریکا (AAFP) به طور تقریبی ۱۵ تا ۳۰ درصد موارد ایجاد عفونت لوزه مربوط به باکتریها است به خصوص باکتری استرپتوکوک.
ویروسها شایعترین علت ایجاد عفونت لوزه هستند، مثلا ویروس «اپشتین بار» نه تنها میتواند باعث ایجاد عفونت لوزه شود بلکه اصلیترین دلیل مونونوکلئوزعفونی است.
کودکان به دلیل تماس مداوم با دیگران در مدرسه و هنگام بازی، بیشتر در معرض ویروسها و باکتریها هستند، بنابراین درمقابل عفونت لوزه آسیبپذیرترند.
علائم عفونت لوزه
عفونت لوزه انواع مختلفی دارد و علائم بسیاری از خود نشان میدهد از جمله:
گلودرد شدید
بلع مشکل یا بلع دردناک
صدای خشن
بوی بد دهان
تب و لرز
گوشدرد
دلدرد
سردرد
گرفتگی گردن
درد گردن و فک به دلیل تورم غدد لنفاوی
لوزههای قرمز و متورم
نقاط سفید یا زرد روی لوزها
در کودکان خردسال شاهد افزایش تحریکپذیری، ضعف اشتها و خستگی بیش از حد هستیم.
دو نوع عفونت لوزه وجود دارد
عفونت لوزه عود کننده: چندین بار ابتلا به عفونت لوزهی حاد در یک سال
عفونت لوزه مزمن: دوره ابتلای طولانیتر نسبت به عفونت لوزه حاد به همراه علائمی مانند:
گلودرد مزمن
بوی بد دهان
درد غدد لنفاوی گردن
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
در موارد نادر، عفونت لوزه میتواند چنان التهابی در گلو ایجاد کند که تنفس دچار مشکل شود. اگر چنین اتفاقی افتاد فورا به پزشک مراجعه کنید.
اگر علائم زیر را داشتید باید توسط پزشک معاینه شوید:
تب بیشتر از ۳۹.۵ درجه سانتیگراد
ضعف عضلهها
خشکی گردن
گلودردی که بعد از دو روز بهبود نیافته است.
هرچند برخی از دورههای عفونت لوزه بعد از مدتی خود به خود درمان میشوند اما برخی دیگر نیاز به درمان دارند.
عفونت لوزه چطور تشخیص داده میشود؟
تشخیص عفونت لوزه براساس معاینه فیزیکی گلو انجام میشود اما گاهی پزشک از گلو نمونهبرداری کرده و به آزمایشگاه میفرستد تا علت عفونت گلو را شناسایی کند.
معالجه عفونت لوزه
عفونت لوزهی خفیف لزوما نیازی به درمان ندارد، بهخصوص اگر علت ویروسی داشته باشد مانند سرماخوردگی. در موارد شدیدتر آنتیبیوتیک تجویز میشود و یا ممکن است لوزهها جراحی شوند.
آنتیبیوتیکها برای مبارزه علیه عفونتهای باکتریایی تجویز میشوند و تکمیل دوره درمان بسیار اهمیت دارد. ممکن پزشک از شما بخواهد برای اطمینان از اثربخشی دارو، دفعات بیشتری به او مراجعه کنید.
به جراحی براشتن لوزهها تانسیلکتومی یا لوزهبرداری گفته میشود. این عمل جراحی در گذشته بسیار معمول بود ولی امروزه فقط برای درمان موارد مزمن و عفونت لوزهای که به درمانهای دیگر پاسخ نمیدهد یا عوارض جانبی در پی دارد، انجام میشود.
اگر شخصی در اثر عفونت لوزه دچار کمآبی بدن شود، ممکن است نیاز به تزریق مایعات درون وریدی داشته باشد. برای بهبود گلودرد نیز، داروهای ضد درد میتوانند کمک کنند.
نکات مراقبت خانگی برای کاهش گلودرد
مایعات زیاد بنوشید
زیاد استراحت کنید
چند بار در روز آب نمک غرغره کنید
از آبنباتهای گلودرد استفاده کنید (قرصهای مکیدنی طمع دار برای درمان گلودرد یا سرماخوردگی)
از دستگاهبخور استفاده کنید تا فضای خانه را مرطوب کند
سیگار نکشید
همچنین میتوانید از داروهای ضد درد مانند استامینوفن و ایبوپروفن استفاده کنید، البته قبل از دادن دارو به کودکان حتما با پزشک مشورت کنید.
عوارض عفونت لوزه
افرادی که عفونت لوزهی مزمن دارند ممکن است آپنه خواب یا وقفه تنفسی در خواب را تجربه کنند. این اتفاق زمانی میافتد که مسیر تنفسی متورم شده و مانع خوابیدن میشود. همچنین امکان دارد عفونت بدتر شده و به قسمتهای دیگر بدن گسترش یابد.
سلولیت (عفونت بافت) لوزهها نیز یکی دیگر از عوارض عفونت لوزه است. در این نوع عفونت، که به آن آبسه دورلوزه یا آبسه پرهتونسیلار گفته میشود، پشت لوزهها چرکی شده و نیاز به تخلیه و یا جراحی دارد.
اگر فردی دوره درمانی آنتیبیوتیک را کامل نکند یا آنتیبیوتیکها باکتری را از بین نبرند، ممکن است عوارضی مثل تبرماتیسمی یا گلومرولونفریت پستاسترپتوکوکی ایجاد شود.
پیشگیری از عفونت لوزه
عفونت لوزه بسیار واگیردار است. برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری از افراد مبتلا به عفونت دوری کنید. دستها را به ویژه پس از تماس با کسی که سرفه، عطسه و گلودرد دارد بشویید. اگر عفونت لوزه دارید سعی کنید تا زمانی که خطر سرایت وجود دارد، از دیگران دور بمانید.
چکیده
لوزههای متورم تنفس را دشوار میکنند بنابراین خوابیدن نیز سخت میشود. اگر عفونت لوزه درمان نشود ممکن است عفونت به پشت لوزهها یا بافتهای اطراف سرایت کند.
علائم عفونت لوزهی ناشی از عفونت باکتریایی معمولا چند روز پس از شروع مصرف آنتیبیوتیکها بهبود مییابد. گلودرد استرپتوکوکی نیز تا زمانی که به مدت ۲۴ ساعت آنتیبیوتیک مصرف شود، واگیردار است.