گرد و غبار چه خطراتی برای سلامتی دارد؟
پدیده گرد و غبار، کیفیت هوا و عمق دید را کاهش میدهد و اثرات سوء بر سلامت انسان دارد. این پدیده رویدادی طبیعی است و در بخشهایی از جهان که دارای مناطق خشک و بیابانی وسیع هستند ایجاد میشود.
این ذرات از نظر اندازه کاملا متفاوت هستند و از ذرات درشت (غیر قابل تنفس) تا ریز (قابل تنفس) طبقه بندی میشوند. ذرات درشت گرد و غبار حداکثر میتوانند به داخل بینی، دهان و حلق راه پیدا کنند. اما، ذرات ریز میتوانند به اعماق بیشتر و نواحی حساس مجرای تنفسی و ریه نفوذ کنند. ذرات ریزتر دارای اثرات نسبتا مهمی بر سلامت انسان هستند. بیشتر ذراتی که در پدیده گرد و غبار حضور دارند از نوع درشت هستند و تهدید جدی برای سلامت مردم ایجاد نمیکند. ولی ممکن است در افرادی که سابقه بیماریهای تنفسی دارند مانند مبتلایان به آسم و آمفیزم مشکلاتی ایجاد شود.
تماس با گرد و غبار و اثرات آن بر سلامتی
به گزارش ایسنا، متداولترین نشانههایی که طی یک پدیده گرد و غبار مشاهده میشود تحریک چشمها و راههای هوایی فوقانی است. معمولا افرادی نظیر نوزادان، سالخوردگان، افراد مبتلا به بیماریهای تنفسی مانند آسم، برونشیت و آمفیزم، و بیماران قلبی ممکن است آسیب پذیری بیشتری داشته باشند.
افرادی که در معرض گرد و غبار هستند، واکنشهای حساسیتی، حملات آسم را تشدید و مشکلات تنفسی حادی را ممکن است تجربه کنند. همین عامل در ایجاد بیماریهای قلبی و عروقی موثر است و طول عمر را کاهش دهد.
در زمان بروز پدیده گرد و غبار چه باید کرد؟
اقدامات احتیاطی زیر میتواند به شما کمک کند تا خود را از اثرات آلودگی هوا حفظ کنید.
- از فعالیت در خارج از منزل اجتناب کنید.
- اگر الزاما بایستی در هوای آزاد فعالیت کنید زمان آن را به حداقل ممکن کاهش دهید
- از ورزش سنگین بویژه اگر دارای مشکلات تنفسی و آسم هستید خودداری کنید.
- در اماکن بسته بمانید و درها و پنجرههای خانه را ببندید.
- در صورت امکان در اماکن دارای سیستم تهویه مطبوع بمانید
- اگر آسم دارید یا سرفه و خسخس کردن و درد قفسه سینه را تجربه کردید، برنامه درمانی خود را دنبال کنید. اگر نشانهها برطرف نشد با پزشک خود مشورت کنید.
ایمنی در شرایط بروز پدیده گرد و غبار
در زمان بروز این پدیده میزان دید به سرعت کاهش مییابد. اگر در چنین شرایطی در جاده هستید و کاهش عمق دید بر توانایی دید شما تاثیر میگذارد آهستهتر برانید. در صورت لزوم با توجه کامل به علائم راهنمایی و رانندگی تا بر طرف شدن شرایط حاد، اتومبیل خود را در نقطه امنی متوقف کنید. اگر اتومبیل شما دارای سیستم تهویه مطبوع است آن را در وضعیت چرخش مجدد هوا قرار دهید تا گرد و غبار ورودی به اتومبیل شما کاهش یابد.
توجه به این موارد میتواند در کاهش اثرات جانبی گرد و غبار موثر باشد:
- برای جلوگیری از آلودگی مواد غذایی و آب آشامیدنی، آنها را در ظرف دربسته نگه دارید.
- مواد غذایی را بشورید.
- برای کاهش تماس با گرد و غبار در محیط زندگی، نظافت روزانه توصیه میشود.
آیا استفاده از ماسک در زمان بروز گرد و غبار کمک کننده است؟
بنابر اعلام مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، ماسکهای معمولی نمیتوانند جلوی ورود ذرات ریز گرد و غبار به سیستم تنفسی ما را بگیرند. ماسکهای ویژهای که با عنوانP۱ و P۲ عرضه میشود برای این شرایط تا حدی مناسب است.
در استفاده از ماسک باید به نکات زیر توجه کرد:
- زدن ماسک گرما را دوچندان میکند و معمولا راحت نیست.
- اگر ماسک اطراف بینی و دهان را نپوشاند و راه نفوذ برای هوا باقی باشد، تاثیر چندانی ندارد.
- این ماسکها آلایندههای گازی هوا مانند منوکسید کربن را نمیگیرد.
- تنفس با استفاده از ماسک از حالت معمولی دشوارتر است و افراد دارای سوابق بیماری قلبی – عروقی و تنفسی باید با پزشک خود مشورت کنند.
- استفاده از این ماسکها برای افراد سالمی که ناچار باید در زمان بروز پدیده گرد و غبار در بیرون بمانند، قابل توصیه است.