چگونه بفهمیم هک شده‌ایم و راههای مقابله با آن

مثبت زندگی: چگونه بفهمیم هک شده‌ایم؟ هک شدن کابوس اصلی افرادی است که با دنیای اینترنت سروکار دارند. اگر فکر می‌کنید هک شده‌اید باید اقدامات اولیه پس از آن را انجام دهید تا اطلاعات خود را از صدمات ناشی از بدافزارها و ویروس‌ها در امان نگه‌دارید. ممکن است فکر کنید عملکرد کامپیوترتان عجیب و ضعیف شده است؛ مدام صفحات خودکار روی مانیتورتان باز شده و ارورهای مختلفی را اخیرا مشاهده می‌کنید یا حتی شاهد آن باشید که اکانت صفحات اجتماعی شما به طور خودکار فعالیت‌هایی خارج از اقدام شما انجام می‌دهد یا به افراد مختلف یا حتی غریبه‌ها از طرف شما و حساب‌ کاربریتان پیام‌های عجیبی فرستاده می‌شود، احتمالا همه‌ی این‌ها به این علت است که شما هک شده‌اید.

در این صورت باید وارد عمل شوید. اگر کامپیوتر، گوشی‌ همراه، حساب‌های شبکه‌های اجتماعی و یا اکانت ایمل شما مورد جاسوسی و هک قرار گرفته‌ است باید جلوی پیشروی هرچه بیشتر آن را به سرعت بگیرید. برای این‌کار به هیچ عنوان لازم نیست به دستگاه الکترونیکی خود آسیب وارد کنید و یا آن را دور بریزید. تنها با چند حرکت ساده می‌توانید دوباره کنترل اطلاعات و دستگاهتان را به دست بیاورید.

وقتی سیستم ما هک شد چه اقداماتی باید انجام دهیم؟

بیایید اول از همه با رایج‌ترین مشکل امنیتی شروع کنیم: بدافزارهای موجود روی کامپیوترتان.

بدافزار یک نوع نرم‌افزاری است که بدون آگاهی شما روی صفحه‌ی دسکتاپ کامپیوتر و یا لپتاپ شما نصب شده و به منظر تاثیر گذاری منفی به روی سیستم‌تان طراحی شده است. هر نوع بدافزار، تاثیر مختص به خود را روی لپ‌تاپ و یا کامپیوتر شما خواهد داشت. برخی از این بدافزارها به منظور سرقت اطلاعات شخصی شما و برخی دیگر برای پرداخت هزینه‌هایی که نیازی نیست انجام بدهید ساخته و فرستاده می‌شوند.

Kevin Haley سرپرست کمپنی ساخت نرم‌افزاهای امنیتی، می‌گوید: اگر مجرم کار خود را به خوبی انجام دهد، شما اصلا متوجه آلوده شدن سیستم خود نخواهید شد. اگر شما به آلوده شدن سیستم خود به بدافزارها مشکوک شده‌اید، اولین کاری که باید انجام دهید این است که سیستم خود را از اینترنت به طور کامل قطع کنید. اگر سیستم‌تان آلوده شده باشد و شما همچنان آنلاین باشید، این موضوع شانس خوبی را برای صاحب بدافزار به وجود می‌آورد تا اطلاعات شما را به طور کامل بدست آورد.

نرم‌افزارهای آنتی‌ویروسی نظیر Symantec ، McAfee ، Bitdefender و غیره به خوبی می‌توانند توانایی سیستم شما در مبارزه با بدافزارها را بالا ببرند.

در مرحله‌ی بعدی این آنتی ویروس‌ها، ویروس‌ها و بدافزارها کامپیوتر شما را اسکن می‌کنند. اگر آنتی‌ویروس نداشته باشید، باید حتما آن را روی سیستم خود نصب کنید. سپس به اینترنت وصل شده و جدیدترین بروز رسانی آن را دانلود کرده و سپس دوباره آفلاین شوید. سیستم را اسکن کنید تا از پاک شدن بدافزار و یا ویروس مورد نظر اطمینان حاصل کنید سپس می‌توانید دوباره به اینترنت متصل شوید.

در مرحله‌ی آخر بهتر است از یک اسکن ویروس دیگر استفاده کنید تا مطمئن شوید با وجود اتصال به اینترنت هنوز هم سیستم شما فارغ از هرگونه ویروس و بدافزاری است. اگر در این مرحله باز هم اسکن ویروس موفقیت آمیز بود، می‌توانید با خیال راحت به استفاده‌‌ی عادی و روزانه از کامپیوتر خود بپردازید.

اگر دستگاه شما مانند آیفون یا آیپد دارای سیستم عامل iOS است، نیازی نیست نگران باشید زیرا اپل به کاربران خود اجازه نمی‌دهد تا نرم‌افزارهای تائید نشده را روی دستگاه خود نصب کنند. اگر دستگاه شما سیستم عامل اندروید دارد، باید از نرم‌افزارهای آنتی‌ویروس روی آن نصب کنید. نصب نرم‌افزارهای مختلف روی سیستم اندروید بسیار راحت بوده و همین موضوع باعث شده تا بدافزارها نیز مانند سایر برنامه‌ها به راحتی به روی این دستگاه‌ها قابل انتقال باشند. بهترین راه برای جلوگیری از آلوده شدن دستگاه‌تان به این نوع ویروس‌ها این است که آنتی‌ویروس نصب کنید. در حال حاضر آنتی‌ویروس‌های بسیار قوی برای این دستگاه طراحی شده است. برای استفاده از تمامی ویژگی‌های این آنتی‌ویروس‌ها لازم است به صورت سالانه و یا ماهانه مبلغی را به عنوان حق استفاده از سرویس این آنتی‌ویروس‌ها پرداخت کنید.

با این حل یک نوع از بدافزارها وجود دارد که تنها راه خلاصی از آن این است که حافظه‌ی کل گوشی‌همراه و کامپیوترتان را کامل پاک کنید. این بد افزار با عنوان Ransomware شناخته شده است.

Ransomware یک نوع از بدافزارهاست که سیستم شما را به طور کامل قفل کرده و تا زمانی که به سازنده‌ی آن پول ندهید رمز بازکردن سیستم و آزاد کردن فایل‌هایتان را به شما نخواهد داد. اکثر مواقع مجرم پول پرداختی را به شکل ارز رمزگذاری شده یا حتی کارت هدیه‌ی آیتونز از شما درخواست می‌کند.

ممکن است در ابتدا شما وسوسه شوید مبلغ درخواستی را به سارق اطلاعات پرداخت کنید اما این دقیقا کاری است که به هیچ‌عنوان نباید انجام دهید. متاسفانه بهترین کار این است که سیستم خود را فرمت کنید. با این کار هر اطلاعاتی که تا به حال داشتید به طور کل از روی سیستم پاک خواهد شد. این تصمیم بسیار سخت خواهد بود مخصوصا وقتی پای عکس‌های خانوادگی، خاطرات و فایل‌های کاری در میان باشد اما باید بدانید پرداخت پول به مجرم تنها باعث جسورتر شدن آن‌ها می‌شود و دفعه‌ی بعدی خطرات بیشتری را برایتان بوجود خواهد آورد.

وقتی حسابتان هک شد چه اقداماتی را انجام دهید؟

ممکن است کامپیوتر، لپتاپ و تبلت‌تان مورد هدف قرار نگیرد اما دوستانتان مدام به شما بگویند که از طریق حساب کاربری شما در شبکه‌های اجتماعی مدام پیام‌های عجیب و غریب دریافت می‌کنند در حالی‌که شما از محتویات هیچ‌کدام از پیام‌ها خبری ندارید. در این‌صورت اکانت شما هک شده است.

احتمالا ایمیلی ناگهانی دریافت کردید که از شما خواسته برای تائید اکانت خود روی لینک فرستاده شده کلیک کنید، و شما نیز با انجام این‌کار تمامی اطلاعات حساب‌کاربری خود را در اختیار فرد مذکور قرار داده‌اید. اکثرا افراد مختلف با این روش حساب صفحات اجتماعی را هک می‌کنند. اگر هنوز به حساب کاربری خود دسترسی دارید به این معناست که فرد هکر هنوز پسورد شما را تغییر نداده است. برای برگرداندن اکانت خود تنها کافیست وارد حساب خود شده و پسوردتان را به طور کامل عوض کنید.

حال که به حساب کاربری خود بازگشتید، پیام‌هایی که اخیرا از طرف شما فرستاده شده و عجیب هستند را پاک کرده و به دوستانتان اطلاع دهید که هک شده بودید و هر لینکی که از طرف شما ارسال شده است را به هیچ عنوان باز نکنند.

اگر نمی‌توانید به حساب خود دسترسی پیدا کنید باید به دنبال قسمت “Forgot password” بگردید. با این‌کار به راحتی می‌توانید با پاسخ دادن به چند سوال که در هنگام ساخت حساب‌کاربری خود جواب داده بودید، اکانت خود را پس بگیرید.

اگر پاسخ سوالات را به خاطر نمی‌آورید، احتمالا دیگر نمی‌توانید به حساب کاربری خود دسترسی پیدا کنید. برای مثال اگر Gmail شما هک شده باشد، باید حتما سئوالا امنیتی را به خاطر بیاورید در غیر این‌صورت به هیچ عنوان به شما اجازه‌ی ورود به اکانت‌تان داده نخواهد شد.

اگر اطلاعات بانکی شما دزدیده شده است:

این یکی از مواردی است که همه‌‌ی افراد را به استرس می‌اندازد. اگر کسی به اطلاعات بانکی شما دسترسی پیدا کرده است، متاسفانه بهترین کاری که می‌توانید انجام دهید این است که درخواست بررسی حسابتان را بدهید تا اگر کسی سعی کرد از حسابتان پول بردارد از آن مطلع شوید. همچنین بهتر است همین حالا به سراغ کارت اعتباری، کارت بانکی و کارت خرید خود بروید و به طور کامل آن‌ها را مورد بررسی قرار داده تا مطمئن شوید کسی در حال حاضر از حساب شما پول برداشت نمی‌کند.

چگونه امنیت کامپیوتر و حساب‌هایتان را بالا ببرید

اقدامات لازم برای افزایش امنیت کامپیوتر، گوشی هوشمند و ایمیل، حساب بانکی و حساب صفحات اجتماعی بسیار شبیه به هم می‌باشند. تنها کاری که باید انجام دهید این است که رمز بسیار قوی که شامل رشته کلمات و اعداد است را برای سیستم و حساب‌های خود قرار دهید. به خوبی به رمزی که می‌خواهید بگذارید فکر کنید و از گذاشتن رمزهایی که حدس آن بسیار ساده است پرهیز کنید. برای رمزگذاری از حروف بزرگ، علامات و نشانه‌هایی نظیر #، @ و … استفاده کنید.

در مرحله‌ی بعدی برای هر حساب و هر دستگاهی پسورد متفاوت انتخاب کنید. زیرا اگر کسی قصد هک حساب‌ها و سیستم‌تان را داشته باشد به طور واحد نمی‌تواند پسوردهای مختلف را حدس بزند. اگر به خاطر سپردن تمامی پسوردها برایتان دشوار ست می‌توانید آن‌ها را در جای امن یادداشت کنید.

علاوه بر گذاشتن پسوردهای دشوار، یکی دیگر از راه‌هایی که بسیار در افزایش امنیت حساب‌های شما تاثیر‌گذار است، مرحله‌ی تعیین اعتبار دو قسمتی یا همان two-factor authentication برای تمامی حساب‌های آنلاین شماست. این کار به شما کمک می‌کند تا بعد از وارد کردن پسورد اصلی، یک رمز دیگر را نیز برای تایید آن‌که مالک حساب هستید، وارد کنید.

پیام‌هایی که به ایمیل و یا صفحات اجتماعی شما فرستاده می‌شود را دست‌کم نگیرید. برای آن‌که از جعلی بودن ایمیل آگاهی پیدا کنید تنها کافیست نشانه‌گر موس خود را روی نام فرستنده بگذارید تا ببینید آیا از آدرس شناخته شده‌ای ارسال شده یا خیر.

اگر ایمیل‌ها و یا پیام‌هایی حاوی لینک برای شما فرستاده شده، نشانه‌گر موس را روی لینک گرفته تا متوجه شوید لینک فرستاده شده معتبر است یا خیر. همچنین اگر پیام دریافتی شما به ظاهر از گوگل فرستاده شده و از شما درخواست می‌کند تا نام کاربری و پسورد خود را در لینک فرستاده شده وارد کنید بهتر است اول نشانه‌گر را روس لینک فرستاده شده بگیرید تا مطمئن شوید لینک فرستاده شده مال گوگل است یا صفحه‌ی فیک!

بهترین راه این است که همیشه ایمیل‌هایی که برایتان ارسال می‌شود را چک کنید حتی زمانی که از مادرتان پیامی برای شما ارسال می‌شود. اگر این نکات را به درستی رعایت کنید به احتمال زیاد سیستم و حساب‌های خود را از خطر حملات سایبری در امان نگه خواهید داشت. به خاطر بسپارید که روزانه عده‌ی زیادی از افراد تحت اخاذی از افراد کلاه‌بردار و هکرها قرار می‌گیرند، اگر نمی‌خواهید نفر بعدی باشید حتما موارد امنیتی را رعایت کنید.