مثبت زندگی: مدیرکل دفتر طب ایرانی وزارت بهداشت گفت:«اگر به دنبال این هستیم که افراد دچار فشارخون بالا و دیگر بیماریهای غیرواگیر مزمن نشود، آرامش روحی و روانی، درگیر نبودن ذهن و نشاط و امید در کنترل این بیماری‌ها نقش بسزایی ایفا می‌کنند.
به قول ابن سینا که گفته قدم اول درمان، دخل و تصرف در سبک زندگی است بنابراین قطعا طب سنتی در کنترل و پیشگیری از فشارخون بالا و سایر بیماریهای غیرواگیر نقش دارد، به شرط اینکه سبک زندگی مردم را بتوانیم اصلاح کنیم.»
تغییر سبک زندگی
دکتر محمود خدادوست درباره نقش طب سنتی در پیشگیری و کنترل فشارخون بالا گفت:« سید اسماعیل جرجانی هشتصد سال پیش در کتاب خفی علائی گفته:«بباید دانستن که اسباب صحت و بیماری شِش بُوَد که به آن اسباب سته گویند که شامل آب و هوا، خوردنی ها و آشامیدانی ها، خواب و بیداری، حرکت و فعالیت های فیزیکی و ورزش، پاکسازی بدن از مواد زائد و ششم اعراض نفسانی» است. به این معنی که اگر به دنبال سبب هر بیماری هستید اول سراغ این شش مورد که همان لایف استایل یا سبک زندگی است باید بروید.»
او در ادامه به اهمیت نقش سبک زندگی در سلامت بدن تاکید کرد و گفت:« هزار سال پیش بوعلی سینا در کتاب قانون گفته :«برای معالجه و درمان هر بیماری قدم اول درمان، تدبیر است، قدم دوم دوا است، قدم سوم اعمال یداوی (مثل حجامت و فصد و …) است. معنی تدبیر در کتاب قانون اینگونه آمده است که «التدبیر هُوَ تَصرف فی ستة ضروریه» یعنی تدبیر دخل و تصرف در این شش اصل است و زمانی که می خواهید کسی را درمان کنید اولین قدم قبل از تجویز دارو برای بیمار اصلاح سبک زندگی بیمار براساس شش اصل اشاره شده است.»
دکتر خدادوست افزود:« در دهه اخیر سازمان جهانی بهداشت(WHO) می‌گوید: در راس علل مرگ و میر، بیماری های غیرواگیر مزمن هستند که در راس آنها بیماری های پرفشاری خون،بیماری های قلبی و عروقی ، چاقی، دیابت، سرطان و اعتیاد است که سازمان جهانی بهداشت می گوید شایع ترین علت ایجاد این بیماری های غیرواگیر سبک زندگی غلط است و بهترین و موثرترین راه برای پیشگیری و مداخله و درمان بیماری های غیرواگیر اصلاح سبک زندگی است پس هزار سال و هشتصد سال قبل اهمیت سبک زندگی از سوی بوعلی سینا و سید اسماعیل جرجانی مطرح شد و در دهه اخیر نیز همین تاکیدات بر سبک زندگی از سوی سازمان جهانی بهداشت مطرح شده است.»
رعایت دستور غذایی
کنترل فشارخون از طریق طب سنتی به صراحت در کتاب های قانون و کتاب خفی علائی تاکید شده است. اگر ما سبک زندگی مردم را اصلاح کنیم و شرایط آب وهوایی و تدابیر مربوط به هر فصل و غذا و کیفیت و کمیت غذا و نوع غذای مصرفی و آداب غذاخوردن و اینکه چه مواد غذایی را با هم بخوریم و برعکس کدام مواد غذایی را نباید با هم مصرف کنیم ، را رعایت کنیم و همچنین باید زمان خواب فرد اصلاح شود. وقتی خواب خوبی نداشته باشیم غذا به خوبی در بدن هضم نمی شود و اخلاط ناشی از غذا یعنی خونی که از غذا در بدن درست می شود متناسب با شرایط طبیعی و تعادلی بدن نیست و باعث می شود تعادل بدن به هم بریزد.
ورزش
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در ادامه تاکید کرد:«ورزش و فعالیت‌های فیزیکی نیز از دیگر اصول شش گانه مهم در طب سنتی برای حفظ سلامت بدن و پیشگیری از بیماری ها است. بوعلی سینا هزار سال قبل که زندگی در آن دوران زندگی ماشینی نبود برای حفظ تندرستی و درمان بیماری ها از میان این شش اصل ، ورزش را مهمترین اصل دانسته است. بوعلی سینا می گوید:«معظم التدبیر حفظ الصحة هو أن یرتاض» یعنی مهمترین اصل از این اصول شش گانه برای حفظ تندرستی، ورزش است بنابراین در سبک زندگی امروزی که کم تحرکی در آن غالب است طبیعی است که بیماری هایی همچون فشارخون بالا و، دیابت، چاقی و .. بروز پیدا می کند.»
اهمیت اجابت مزاج
از نگاه طب سنتی هر فرد به ازای هر وعده غذای اصلی که مصرف می کند باید اجابت مزاج داشته باشد در حالی که مشکل یبوست یک مشکل رایج در میان مردم است. از نگاه طب سنتی یبوست ام الامراض است بنابراین اگر قرار است فشارخون و بیماری های قلبی و عروقی و دیابت و چاقی را کنترل و درمان کنیم حتما باید سبک زندگی خود را اصلاح کنیم و تحرک و ورزش داشته و خواب مناسبی داشته باشیم و حتما باید تغذیه و تدابیر مربوط به هر فصل را به مردم آموزش دهیم که در هر فصلی چه غذایی باید بخورند و چه نوشیدنی هایی مصرف کنند.
نشاط و شادابی
«اصل آخر از این شش اصل ، اعراض نفسانی است. وقتی که ذهن درگیر باشد و فرد دایم از غم و غصه رنج ببرد و نشاط و امید نداشته و افسرده باشد تمام این موارد باعث بروز بیماریهای مزمن غیرواگیر در افراد می شود از فشارخون گرفته تا بیماری های قلبی و عروقی ، چاقی و دیابت. از نظر حکمای طب سنتی کلید پیشگیری و درمان نه تنها فشارخون بلکه بسیاری از بیماری های مزمن غیرواگیر، اصلاح سبک زندگی است.»
ی با بیان اینکه هشتصد سال پیش حکمای طب سنتی از تاثیرات بیماری های روان تنی بر بروز بیماری های غیرواگیر تاکید داشتند، گفت:« سید اسماعیل جرجانی می گوید: «نفس بر بدن اثر می گذارد، بدن هم بر نفس اثر می گذارد لکن چون نفس بر بدن مسلط است اثر نفس بر بدن بیشتر است.» این جمله در طبقه بندی بیماری ها کلیدی است ، جدول بیماری های روان تنی یک جدول کوچکی بود که اثر جسم بر روان و برعکس را توضیح می داد اما اکنون در طبقه بندی بیماری ها در رده دهم، بیماری ای را پیدا نمی کنید که مشکلات روانی بر روی آن بیماری تاثیر نداشته باشد.»
حرف آخر
بنابراین اگر به دنبال این هستیم که افراد دچار فشارخون بالا و دیگر بیماری های غیرواگیر مزمن نشود، آرامش روحی و روانی ، درگیر نبودن ذهن و نشاط و امید در کنترل این بیماری ها نقش بسزایی ایفا می کنند. به قول ابن سینا که گفته قدم اول درمان، دخل و تصرف در سبک زندگی است بنابراین قطعا طب سنتی در کنترل و پیشگیری از فشارخون بالا و سایر بیماری های غیرواگیر نقش دارد، به شرط اینکه سبک زندگی مردم را بتوانیم اصلاح کنیم.
