علت مرگ جنین در ماههای مختلف بارداری
مثبت زندگی: با امید زیادی باردار میشوید. برنامهریزیهای زیادی برای خوش آمدگویی به فرزندتان انجام میدهید. تصمیم میگیرید چه چیزی بخرید، اتاقش را تزیین میکنید و بین هزاران اسم به دنبال اسم مناسب او میگردید. اما گاهی اوقات این امید تبدیل به ناامیدی میشود. پس از ۹ ماه انتظار و بارداری آن چه دارید یک فرزند مرده است که باعث از بین رفتن تمامی آرزوهایتان میشود.
مرگ جنین و تولد نوزاده مرده یا مرده زایی علتهای مختلفی دارد. مرگ جنین در ماههای مختلف بارداری میتواند با دلیل یا بدون هیچ دلیلی رخ دهد، به این معنی که چیزی نیست که بتوانیم کاملا آن را کنترل کنیم. با ما همراه باشید تا درباره علائم و علل مرگ جنین و روشهای خارج کردن نوزاد مرده از شکم مادر بیشتر بدانید.
علت مرگ جنین چیست؟
مرگ و میر مرگ نوزاد قبل یا حین زمان زایمان، تولد نوزاده مره یا مردهزایی است. حدود ۱ در ۱۰۰ بارداری منجر به تولد نوزاد مرده در هفته ۲۰ بارداری یا بعد از آن میشود.
مرگ جنین میتواند:
– تولد زود هنگام نوزاد مرده: هنگامی که مرگ جنین بین هفته ۲۰ تا ۲۷ حاملگی رخ میدهد.
– تولد دیر هنگام نوزاد مرده: مرگ جنینی بین هفته ۲۸ تا ۳۶
– تولد نوزاد مرده در اواخر: مرگ جنین پس از ۳۷ هفته
چه چیزی باعث مرگ جنین میشود؟
علل عمده تولد نوزاد مرده به شرح زیر است:
عفونتها
۱– یتومگالوویروس (CMV): این عفونت ناشی از یک ویروس رایج شناخته شده به عنوان ویروس سیتومگالویروس انسانی است. در دوران بارداری، این عفونت میتواند باعث آلوده شدن جنین داخل رحم و یا ایجاد آسیبهای جنینی از طریق آلودگی به جفت، باعث نقص مادرزادی جدی و هم چنین مرگ جنین شود.
۲– بیماری پنجم: تنها ۱۰٪ از نوزادان در رحم با بیماری پنجم که توسط ویروسی به نام پاروویروس B19 انسانی آلوده میشوند. این ویروس منجر به التهاب قلب و آسیب به مغز استخوان میشود که تولید گلبول قرمز را متوقف میکند و باعث کم خونی جنین میشود. اگر کم خونی شدید باشد، میتواند منجر به مرگ جنین شود.
۳– عفونت دستگاه تناسلی: ابتلا به عفونتهای قابل انتقال از راه رابطه جنسی مانند اچ آی وی / ایدز و سیفلیس میتواند منجر به تولد نوزاد مرده شود.
۴– لیستریوزیس: مسمومیت غذایی ناشی از باکتری به نام Listeria monocytogenes می تواند منجر به تولد نوزاد مرده شود. زنان باردار در معرض خطر بیشتر ابتلا به آن هستند.
توکسوپلاسموز: عفونت ناشی از مصرف گوشت خوب پخته نشده، تخم مرغ خام و محصولات لبنی غیر پاستوریزه یا با تمیز کردن بستر گربه است.
مشکلات دوران بارداری علت مرگ جنین
۱- حاملگی طولانی مدت، یعنی بیش از ۴۲ هفته
۲- چاقی، فشار خون بالا، دیابت و پره اکلامپسی
۳- سایر شرایط بهداشتی مانند ترومبوفیلی (لخته شدن غیر طبیعی خون)، لوپوس (اختلال خودایمنی) و اختلالات تیروئید
۴- زایمان زودرس و مرگ جنین
۵- قطع ناگهانی جنین
۶- خونریزی ناگهانی (هامرج) در مادر یا جنین
۷- ایست قلبی جنین یا مادر
۸- مشکلات جفتی مانند عفونت، التهاب، لخته شدن خون، مشکل با عروق خونی جفتی یا قطه ناگهانی جفت
۹- مشکل مربوط به بند ناف – گره در بند یا فشرده شدن بند می تواند رساندن مواد مغذی و اکسیژن را به جنین متوقف کند و منجر به مرگ جنین میشود.
۱۰- هر گونه تروما یا آسیب (مانند تصادف ماشین)
۱۱- دو یا سه قلو باردار بودن
نقایص مادرزادی جنین علت مردهزایی
۱- نقص در تولد و شرایط ژنتیکی مانند سندرم داون
۲- محدودیت رشد جنین
۳- تامین ناکافی اکسیژن برای جنین در طول تولد و زایمان
۴- بیماری Rh – هنگامی که مادر Rh منفی تشخیص داده شده و نوزاد Rh مثبت است. آنتی بادیهای Rh که توسط مادر ایجاد شده، به گلبولهای قرمز جنین حمله کرده و باعث کم خونی شدید و در نهایت هیدروپس فتالیس میشوند که خطر مرگ جنین را افزایش میدهد.
دیگر دلایل
۱- شاید سوال شما این باشد که استرس باعث مرگ جنین میشود؟ در پاسخ باید گفت ممکن است، استرس مربوط به مسایل مالی، احساسی یا شخصی قبل از زایمان باعث مرگ جنین شود.
۲- استعمال تنباکو یا ماری جوانا، مصرف داروهای تجویزی یا استفاده از مواد مخدر غیر قانونی
اگر مادر یک یا چند مورد از نشانههای را فوق داشته باشد، باید مراقب نشانههایی باشد که ممکن است بدن او نشان دهد.
چگونه متوجه مرگ جنین شویم؟
در این جا برخی از نشانههایی برای مراقبت از تولد نوزاد مرده حین بارداری وجود دارد:
- خون ریزی شدید واژینال
- نازکی ناحیه رحم
- درد شدید در پشت
- کاهش ناگهانی حرکت جنین پس از ۲۸ هفته و یا هیچ جنبشی نداشته باشد
- گرفتگی عضلات
توجه داشته باشید که نشانههای فوق همیشه نشان دهنده تولد نوزاد مرده نیستند. اما اگر مادر متعلق به گروه پرخطر باشد، پس از آن نمیتواند احتمال تولد نوزاد مرده را رد کند.
عاملهای خطر تولد نوزاد مرده چیست؟
عوامل گفته شده باعث افزایش احتمال تولد نوزادان مرده میشود.
آن ها را میتوان به سه دسته تقسیم کرد:
شرایط پزشکی مادران
۱- چاقی – اگر به علت اضافه وزن بدن BMI 30 و یا بیشتر از آن باشد
۲- دیابت کنترل نشده
۳- فشار خون بالا
شرایط و تاریخچه بارداری
۱- چند قلو باردار بودن
۲- سابقه زایمان زودرس، پره اکلامپسی یا محدودیت رشد جنین
۳- سابقه از دست دادن جنین
دیگر خطرها
۱- عادتهای زندگی نظیر سیگار کشیدن، نوشیدن الکل و استفاده از داروهای قاچاق
۲- آلایندههای محیط زیست
اگر علتهای بالا در فرد وجود داشته باشد و شما متعلق به گروه پرخطر باشید و نشانههای تولد نوزاد مرده را دارید، برای تشخیص فوری علت به پزشک مراجعه کنید.
چه تستهایی برای معلوم شدن تولد نوزاد مرده انجام میشود؟
برای شروع دکتر سابقه خانوادگی شما را برای بررسی شرایط پزشکی بررسی میکند. سپس یک یا چند تست زیر را برای یافتن علت تولد نوزاد مرده انجام میدهد:
آمنیوسنتز: این تست کمک میکند تا هر گونه عفونت و یا شرایط ژنتیکی را که ممکن است منجر به مرگ نوزاد شود پیدا کند. این تست قبل از زایمان انجام میشود.
کالبد شکافی: معاینه فیزیکی جنین مرده متولد شده است که برای هر گونه نقص مادرزادی یا سایر شرایطی که ممکن است باعث مرگ نوزاد شده باشد، انجام میشود.
تستهای ژنتیک: شرایط ژنتیکی نوزاد را بررسی میکند.
آزمایش خون: برای یافتن این که آیا مادر دارای پره اکلامپسی یا مشکل جفت است انجام میشود.
آزمایشات برای تعیین هر گونه عفونت: نمونهای از ادرار، خون یا سلولها از واژن یا دهانه رحم برداشته میشود تا بررسی شوند.
تست تیروئید: برای فهمیدن این که آیا مادر دارای شرایطی است که بر تیروئید اثر گذاشته است یا خیر. اگر آزمایش مردهزایی را تأیید کند، باید بدون تاخیر زیاد از بدن شما خارج شود.
گزینههای به دنیا آوردن نوزاد مرده چیست؟
بعد از مرگ جنین اگر کودک در داخل رحم بمیرد، مادر میتواند منتظر روند طبیعی زایمان بماند یا از روشهای پزشکی برای خارج کردن آن بهره ببرد.
در زیر برخی از روشهای مورد استفاده برای به دنیا آوردن نوزاد مرده آورده شده است:
زایمان القایی: القاء زایمان با ارائه داروها برای تحریک انقباض رحم یا از بین بردن کیسه آمنیوتیک آغاز میشود. پس از آن، بیشتر زنان در عرض ۲۴ ساعت درد زایمان را تجربه میکنند.
باز کردن و تخلیه (D & E): این یک روش جراحی است که در آن دکتر، انشعاب دهانه رحم را برای برداشتن محتویات داخل باز میکند. اگر چه، این روش شانس انجام کالبد شکافی را کاهش میدهد.
سزارین: در شرایط نادر انجام میشود و در شرایطی انجام میشود که فرایند زایمان خطرناک باشد.
در صورتی که مادر برای به دنیا آمدن طبیعی نوزاد خود صبر میکند و این شرایط برای او خطرناک نباشد آنگاه:
– هر دو هفته یک بار آزمایش خون انجام بشود تا به کمک آن بتوان هر گونه عفونت که بر سلامت مادر تاثیر میگذارد بررسی کرد.
– در صورتی که زایمان پس از دو یا سه هفته آغاز نشود، پزشک ممکن است پیشنهاد القا زایمان را به شما بدهد.
شایان ذکر است که تاخیر طولانی در زایمان طبیعی ممکن است شرایط کودک را در داخل رحم بدتر کند و درک علت تولد نوزاد مرده را سخت کند.
پس از زایمان نوزاد، پزشکان میتوانند آزمایشهای بیشتری را برای تعیین علت تولد نوزاد مرده انجام دهند.
چگونه با از دست دادن نوزاد و مرگ جنین کنار بیاییم؟
از دست دادن کودک یکی از دردناک ترین تجربههایی است که یک زوج میتوانند از آن عبور کنند. در حالی که برای از دست دادن کودک خود غمگین هستید، باید از خود مراقبت کنید.
در ادامه چگونگی انجام این کار بیان شده است:
– به خوبی بخورید و استراحت کنید. به لحاظ فیزیکی متناسب باشید در نتیجه میتوانید با این رنج کنار بیایید.
– در مورد کودک، احساسات، ترسها و غم و اندوه خود صحبت کنید یا در مورد آن در دفترچه خاطرات روزانه خود بنویسید. احساساتتان را سرکوب نکنید.
– برای دریافت اطلاعات بیشتر، راهنمایی و پشتیبانی، کتاب و مقاله بخوانید و از ویدیوها استفاده کنید.
– با خانواده و دوستان خود باشید با یک گروه پشتیبانی برای والدینی که دچار زایمان نوزاد مرده شدهاند تماس بگیرید. داستان خود را به اشتراک بگذارید و یاد بگیرید که چگونه آن ها با آن کنار آمده اند.
چگونه میتوان از تولد نوزاد مرده جلوگیری کرد؟
شما نمیتوانید تولد نوزاد مرده را متوقف کنید. اما میتوانید هر گام را که سبب کاهش تولد نوزاد مرده میشود را انجام دهید.
در ادامه چند روش برای جلوگیری از مرگ جنین که حاملگی ایمن را تضمین میکند، وجود دارد:
– یک شیوه زندگی سالم را با یک رژیم متعادل داشته باشید.
– هنگام برنامهریزی برای بارداری، مصرف اسید فولیک را افزایش دهید، زیرا احتمال ابتلا به نقصهای هنگام تولد را کاهش میدهد.
– هیچ وقت بررسیهای پزشکی قبل از تولد نوزاد را به تاخیر نیندازید.
– در صورتی که پزشکتان توصیه کند، با انجام برخی تمرینهای سبک در شرایط وزنی مناسبی باشید.
– در اوایل بارداری سونوگرافی انجام دهید.
– بررسی و کنترل فشار خون بالا و دیابت قبل و حین حاملگی.
– بررسی جنین از سه ماهه دوم
در مواردی که زایمان بریچ (هنگامی که جنین برعکس وضعیت عادی قرار میگیرد) وجود داشته باشد، مطابق دستور پزشک سزارین انجام میشود.
– در صورت وجود حاملگی عقب افتاده، انجام القاء زایمان ایدهآل است.
– مراقب باشید تا زمین نخورید. از پوشیدن کفش پاشنه بلند و کمربند ایمنی حین سفر در ماشین پرهیز نمایید.
– از غذایی که در منزل پخته میشود استفاده کنید تا خطر مسمومیت غذایی کاهش یابد.
گاهی اوقات، صرف نظر از اقدامهای پیشگیرانه و مداخله پزشکی، حاملگی میتواند با تولد نوزاد مرده به پایان برسد. تجربه از دست دادن یک کودک ناخوشایند است و مقابله با آن آسان نیست. اما پس از آن، این تنها راهی است که باید در آن قدم گذاشت.
در ادامه پرسشهای متداول مربوط به تولد نوزاد مرده را بررسی خواهیم کرد.
آیا میتوان پس از مرگ جنین و تولد نوزاد مرده زایمانی سالم داشت؟
بله شانس تولد نوزاد نوازد مرده در حاملگی بعدی کم است، یعنی حدود ۳ درصد است. خود را به لحاظ ذهنی و جسمی آماده نمایید و در مورد علت تولد نوزاد مرده در زایمان قبلی بررسیهایی انجام دهید. یک مشاور ژنتیک یا پزشکتان میتواند شانس تولد نوزاد مرده دیگر را تعیین کند و به شما بگوید که چه موقع میتوانید برای بارداری بعدی برنامه ریزی کنید.
تفاوت بین سقط جنین و مرگ جنین چیست؟
هر دو از دست رفتن حاملگی را توصیف میکنند، اما تفاوت در زمان از دست دادن است. از دست دادن نوزاد، زمانی که قبل از هفته ۲۰ بارداری رخ میدهد سقط جنین است و تولد نوزاد مرده پس از هفته ۲۰ رخ میدهد.
در حالی که راههایی برای پیدا کردن علتهایی که باعث تولد نوزاد مرده میشود وجود دارد، هیچ مدرک قوی علت دقیق را نشان نمیدهد که این امر پیش بینی وقوع آن را دشوار میسازد. تحقیقات در این زمینه در حال انجام است و همه آن چه شما می توانید انجام دهید اقدام های پیشگیرانه ای برای جلوگیری از درد از دست دادن یک کودک است.