با کودکان حساس و زودرنج چه کنیم؟
مثبت زندگی: بعضی كودكان بسیار حساس و زودرنج بوده و نسبت به هر مسئله بیارزش و كوچک، فوری اظهار ناراحتی می کنند و عکس العمل نشان میدهند. در این مقاله قصد داریم دلایل حساس و زودرنجی کودکان و همچنین نحوه رفتار با این کودکان را برای شما بیان کنیم.
ویژگیهای کودک حساس و زودرنج
کودک حساس امکان دارد یکی از مهربان ترین و عاطفی ترین کودکانی باشد که شما در طول زندگی ملاقات نموده اید. ولی بالا رفتن ميزان حساسیت و زودرنجی کودکان، والدین را با چالش هایی روبرو خواهد کرد. کودکان زودرنج معمولاً سریع پریشان حال می شوند. زیاد گریه می کنند و مدام نگران پیش آمدن مشکل هستند. نسبت به هر مسأله ای بی اندازه عکس العمل نشان می دهند. کودکی که حساس و بسیار زودرنج است، معمولاً ارتباطاتش کم است و دوستان کمی دارد.
برخی از کودکان حساس، تنها از نظر عاطفی حساس نیستند. صدا های بلند و نور چراغ میتواند سبب برانگیخته شدن آنها شود. آن ها از جمعیت زیاد هم امکان دارد بترسند و از هر گونه تغییری، گریزان هستند.
دلایل حساس و زودرنج شدن کودکان
علل مختلفی وجود دارد که سبب حساس و زودرنج شدن کودکان میشود که عبارتند از:
– روش تربیتی پدر و مادر
– تعداد فرزندان
– توجه بی اندازه خانواده یا کم توجهی و نادیده گرفتن کودک در محیط منزل
– مقایسه با دیگران
– وسواس فکری
– اعتماد به نفس پایین
– کمال گرایی
– ایجاد احساس گناه
– منفی بافی
– جلوگیری از حضور کودک در جمع
– تحقیر و سرزنش
– تبعیض و تنبیه کودک میان دیگران
نحوه رفتار
- در صورتی که کودک حساس و زودرنجی دارید باید بدانید که روش مواجهه فرزندتان با دنیا متفاوت خواهد بود و چه بسا امکان دارد این مواجهه چالش برانگیز باشد. بدین ترتیب باید بدانید که با کودک زودرنج و حساستان چگونه رفتار کنید تا کمترین آسیب را ببیند.
- برای کم کردن حساسیت روحی و روانی فرزندانتان باید او را از محیطهای پرسروصدا و شلوغ و جاهایی که احساس میکنید او را اذیت میکند دور کنید تا او آرام شود و به وضعیت عادی باز گردد. امکان دارد عدم تحمل مکانهای خيلي پرسروصدا سبب تشدید حساسیت او شود.
- میتوانید همراه کودکتان راههای خلاقانهای برای رسیدگی به این مسئله بیابید. کودکتان باید سعی کند احساساتش را به خاطر کاهش بداخلاقیها، با یک رویکرد مبتکرانه اداره کند. از او بخواهید که هر هنگام واکنشهای غیرطبیعی یا غیر اخلاقی انجام داد، برای معذرت خواهی از شما، نقاشی بکشد. کمک کردن به کودکتان برای مبارزه با احساساتش به او اجازه می دهد تا بداند شما همیشه در کنارش هستید.
- هر موقع حس کردید که کودکتان در حال طغیان احساسی است، میتوانید فعالیتهایی انجام دهید تا حس او را منحرف نموده و او را آرام تر کنید. پرت کردن حواس به کودکتان کمک می کند تا توجه اش را بر روی چیز دیگری متمرکز کند.
- به جای سرکوب طغیان های کودکتان، به او اجازه دهید گهگاه احساساتش را بیرون بریزد. این کار تا حد زيادي او را آرام می کند. به او اجازه دهید، ناله کند، فریاد بزند یا گریه کند، چراکه این کار به او کمک می کند تا حس بهتری داشته باشد. بعد او را در بغل بگیرید.
- درصورتی که پدر و مادری فرزند خویش را پر توقع بار بیاورند، به مرور زمان، این بچه در در برابر مخالفتهای والدین خود کم صبر میشود و دچار زود رنجی میشود. بدین ترتیب والدین باید نسبت به براوردهکردن خواستههای کودک خود، قانونمند عمل کنند و به خواستههای غیر منطقی و بیش از حد کودک جواب منفی بدهند.
- کودکان زودرنج به تشویق زیاد نیاز دارند. تلاشهای فرزندتان را حتی در صورتی که او موفق نباشد، ستایش کنید. کودکی که کم تشویق میشود عزت نفس پایینی خواهد داشت. ستایش فرزندتان بخاطر انجام کارهایی که انجام میدهد باید فارغ از نتیجه باشد.
- بچههای زودرنج مثل هر کودک دیگری باید عواقب منفی رفتارشان را هم ببینند. صرفا بدین دلیل که کودک گریه میکند دلیل بر این معنی نیست که از عواقب کاری که انجام میدهد، فرار کند. به کودک به صورت منطقی درسهای باارزش زندگی را یاد دهید. فقط یادتان باشد که این تبعات به جای تنبیه باید مبتنی بر نظم و انضباط باشد.
- هنگامی که شما درکنارش نباشید، کودکتان باید خودش را آرام کند. یک راه، گفتن جملات «آرامش بخش» پشت هم است. این کار در آینده هم به کار آنها آمده و به آنها یاد میدهد که میتوانند به تنهایی هم از پس ناراحتی شان برآیند.
- به فرزندتان بگویید هنگامی که حس استرس و یا ناراحتی کرد، چیزهایی مثل «من حالم خوبه!» «میتونم کنترلش کنم!» بگوید. همینطور امکان دارد آواز خواندن و یا دعا کردن هم در این مواقع به کمکشان آمده و به کسب آرامششان کمک کند.
- درصورتی که انجام تغییرات در زندگی کودکتان ضروری است گام به گام پیش بروید تا کمتر نگران و دچار اضطراب شود.
- اکثر کودکان حساس و زودرنج، موقع تصمیم گیری دچار پریشانی میشوند و به دلیل ترس غالبا از فرصتها استفاده نمیکنند. گاهی بهترین کاری که میتوانید انجام دهید این است که او را در گرفتن تصمیمات تازه تشویق کنید.
- در مورد تنبیه هم همین طور. بهتر است به جای فریاد کشیدن بر سر فرزندتان، با مهربانی به اصلاح رفتار او بپردازید. چنانچه فرزندتان بداند که تحت هر شرایطی کماکان او را دوست خواهید داشت موقع تصمیم گیری کمتر دچار تردید میشود و از تغییرات نمیترسد. او باید بداند که شما تلاش نمیکنید شخصیت دیگری از او بسازید.