مثبت زندگی: والدین مجرد یا پدر و مادرهایی که همسر خود را به هر دلیلی از طلاق و جدایی گرفته، تا فوت یکی از والدین، وظایفی متفاوتی نسبت به دیگر والدین دارند. حتی خانواده‌هایی که به دلیل مشغله‌های خاص از حضور یکی از والدین برای مدت طولانی بی‌بهره هستند هم، در همین گروه قرار می‌گیرند. یعنی پدر یا مادری که باید تنها فرزندش را بزرگ کند، نسبت به والدینی که در کنار هم هستند، وظایفی متفاوت‌تری برای رشد و تربیت فرزندشان دارند. این پدر و مادرها باید مهارت‌هایی کسب کنند تا بتوانند به خوبی جای فرد غایب را برای فرزند خود پر کنند. در این مقاله 14 نکته مهم راب رای پدرها و مادرهای مجرد رد رابطه با تربیت فرزندان گفته‌ایم. همراه ما باشید.
طبق گزارش‌ها…
طبق گزارش اداره سرشماری ایالات متحده آمریکا، بیش از 27 درصد کودکان زیر 18 سال با پدر یا مادرشان به تنهایی زندگی می‌کنند و این درصد، در برگیرنده بیش از یک چهارم جمعیت ایالات متحده آمریکا است. همیشه یک تصور غلط و رایج در رابطه با فرزندانی که در خانه‌های تک والد رشد می‌کنند وجود دارد و آن این است که آن‌ها به اندازه فرزندانی که همراه با هر دو والدین خود زندگی می‌کنند، انسان‌های موفقی نیستند.
یکی از جزئیات کلیشه‌ای و مهمی که اغلب به هنگام مطاله و مقایسه خانواده‌های تک سرپرست و دوسرپرست فراموش می‌شود، موضوع ثبات خانواده است. غالباً بین ساختار خانواده و ثبات خانواده نوعی همبستگی وجود دارد، اما این مطالعه نشان می‌دهد که کودکانی که در خانواده‌های تک سرپرست ولی با ثبات رشد می‌کنند، می‌توانند تا از نظر توانایی‌های آموزشی، رفتاری مشابه با کودکانی داشته باشند که در خانواده‌های دو سرپرست زندگی می‌کنند.
اما حرف زدن از ایجاد ثبات در خانواده، ساده‌تر از انجام دادن آن است. در واقع با وجود تنها یک بزرگسال که باید هم به عنوان پدر و هم مادر ایفای نقش کند، بعضی از وظایف ذاتاً چالش انگیزتر خواهند بود. با این وجود، چندین روش مفید وجود خواهند داشت که با انجام آن ها می‌توانید مسیر سفر پدر و مادر بودن را کمی برای خودتان آسان‌تر سازید و در عین حال، در حین انجام تمام این وظایف روانتان دچار مشکل نشود و آسایش داشته باشید.
1. مراقبت از خودتان را نادیده نگیرید
قبل از انجام هر کاری دیگری باید به اندازه کافی به نیازهای خود اهمیت بدهید. مادری می‌تواند فرزندی با سلامت روانی تربیت کند که خود نیز از سلامت روانی خوبی برخوردار باشد. تنها زمانی که احساس خوبی دارید و سالم هستید و نسبتاً از زندگی خود لذت می‌برید، می‌توانید برای فرزندانتان بهترین باشید.
بسیاری از والدین تمایل دارند تا نیازهای فرزندان خود را اولویت قرار داده و نیازهای خود را به عنوان اولویت آخر قرار دهند. اما لازم است تا بدانید که نتیجه این امر چیزی جز گیر افتادن در یک چرخه بی پایان از خستگی و احساس کمبود نخواهد بود.
برای تغذیه سالم و مرتبتان برنامه‌ریزی کنید، زمان مناسبی را استراحت کنید و هر کجا که می‌توانید ورزش را در برنامه روزانه‌تان بگنجانید. حتی یک پیاده‌روی کوتاه در اطراف محوطه منزلتان نیز به شما کمک خواهد کرد تا بدنتان حرکت و جنب و جوش لازم و هوای تازه را به دست آورد. به خودتان، سلامت فیزیکی و روانی‌تان و لذت‌های خود اهمیت قائل باشید و پر قدرت برای پیشرفت در زندگی فعلی‌تان فعالیت کنید.
به خاطر داشته باشید که فرزندانتان به شما وابسته هستند و لازم است تا مطمئن باشید که شما کاملاً مجهز و آماده پذیرفتن مسئولیت‌های خود در قبال آن‌ها و زندگیشان هستید.
2. با پدر و مادرهای مجرد دیگر معاشرت کنید
ممکن است گاهی اوقات این طور به نظرتان برسد که شما تنها کسی هستید که درک می‌کنید شرایط پدرها یا مادرهای مجرد بودن چگونه است؟ آمار نشان داده است که علاوه بر شما افراد بسیاری دیگری نیز وجود دارند که دقیقاً می‌دانند شما چه شرایطی دارید.
می‌توانید دیگر پدر و مادرهای مجرد را از طریق مدرسه فرزندانتان، برنامه‌های فوق العاده مدرسه یا از میان هم‌محله‌ای‌هایتان پیدا کنید. همچنین جوامع آنلاین متعددی وجود دارند که می‌توانند از طریق فیسبوک، تلگرام، اینستاگرام یا سایت‌هایی که با یک سرچ ساده به آن‌ها دسترسی پیدا خواهید کرد از شما پشتیبانی کرده و مشاوره ارائه دهند.
اگرچه عمده جمعیت والدین تنها را مادران تشکیل می‌دهند، اما حدودا 2.4 میلیون پدر تنها نیز در تنها کشور آمریکا وجود دارند. بهترین راه ارتباط برقرار کردن با این پدر و مادرها از طریق قرار ملاقات گذاشتن با آنهاست. قطعاً دیگر والدین مجرد از قرار گذاشتن با شما و بازی کردن فرزندانتان با هم و تنظیم کردن قرارهایی برای بیرون رفتن با ماشین و دور زدن با شما خوشحال خواهند شد.
پس پیشنهاد می‌شود که به منظور ایجاد روابط سودمند برای هر دو طرف، دوستانی پیدا کنید و عضو گروه‌های شوید.
3. یک گروه بسازید
علاوه بر پیدا کردن حمایت از سایر والدین مجرد، همچنین ساخت یک گروه متشکل از سایر خانواده‌های دیگر نیز روشی مفید برایتان خواهد بود. به جای این که فقط بر روی جنبه تنها بودنتان تمرکز کنید، به دنبال پدر و مادر و بچه‌هایی باشید که مشترکاتی با شما یا فرزندانتان دارند.
به یک گروه بازی بپیوندید، عضو یک گروه مذهبی شوید یا با والدینی آشنا شوید که فرزندانشان در برنامه‌های فوق برنامه همکلاس فرزند شماست! داشتن یک گروه متشکل از افراد و خانواده‌های مختلف، به زندگی شما و فرزندانتان تنوع و هیجان می‌دهد.
4. پیشنهاد کمک سایرین را بپذیرید
سعی نکنید که مانند یک فوق قهرمان عمل کنید و همه کارها را خودتان به تنهایی انجام دهید. احتمالاً افرادی در زندگیتان وجود دارند که به شما و فرزندانتان اهمیت می‌دهند و علاقه‌مند هستند تا کمکتان کنند. به آن‌ها اجازه دهید برای شما کاری کنند و با رفتارتان نشان دهید که انجام این کار چقدر برایتان ارزش داشته است. چه این کار هفته ای یک بار آوردن یا پختن غذا برایتان باشد، چه رساندن فرزندانتان به مدرسه و چه ساختن لحظاتی برای شخص خود شما.
قطعاً این که کمک بخواهید یا کمک کسانی که دوستشان دارید یا دوستتان دارند را بپذیرید، چیز خجالت‌آوری نیست. این‌طور تصور نکنید که شمار را به چشم یک فرد ضعیف یا بی کفایت خواهد دید، اجازه دادن به دیگران برای کمک به شما باعث می‌شود اندکی استراحت کنید و در عین حال همچنان یک سرپرست خوب برای فرزندتان باشید.
5. در مراقبت از کودکانتان خلاقیت به خرج دهید
زمانی که برای پرداخت هزینه‌های بالای لباس، پرستار بچه و دیگر خدمات و مراقبت‌های متداول و ویژه فقط یک منبع درآمد وجود داشته باشد، قطعاً بزرگ کردن فرزندانتان چالشی بزرگ برایتان خواهد بود. اگر از روش‌های قدیمی و سنتی استفاده نکنید، مطمئن باشید که گزینه‌های مقرون به صرفه‌تری نیز برایتان وجود خواهد داشت.
اگر فضای کافی در منزلتان دارید و در یک شهر دانشجویی زندگی می‌کنید، می‌توانید در عوض پرستاری مداوم یک دانشجو از فرزندتان، یک اتاق به او اجاره دهید. یا مثلا زمانی که به اندکی وقت برای خودتان احتیاج دارید می‌توانید فرزندتان را با مادر و پدر دوستانش بیرون بفرستید تا او هم بتواند با دوستانش بازی کند.
همچنین می‌توانید یک گروه ویژه و متشکل ازتعدادی خانواده تشکیل دهید و قرار بگذارید که در فصل تابستان هر روز بچه‌ها منزل یک نفر باشند. با این روش به فرزندانتان زمان بیشتری برای تفریح و بازی خواهید داد و وظایف خودتان نیز آسان‌تر خواهد شد و این درست همان چیزی است که می‌توان از آن به عنوان یک شرایط دو سر برد یاد کرد.
6. برای شرایط اضطراری از قبل برنامه‌ریزی کنید
برای یک مادر و یا پدر مجرد، داشتن یک نقشه یا حتی دو نقشه جایگزین برای مواقع اضطراری جزیی از بایدها به شمار می‌رود. لیستی بسازید از افرادی که می‌توانید در شرایط اضطراری با آن‌ها تماس بگیرید. قطعاً زمانی‌هایی وجود دارد که به کمک احتیاج خواهید داشت و بسیار مهم است که از قبل بدانید در آن مواقع باید به چه کسانی اعتماد یا تکیه کنید.
به دنبال جایی در محدوده محل زندگیتان باشید که در مواقع ضروری از فرزندتان مراقبت کنند یا برای مراقبت از او به منزلتان بیایند. دانستن این که کسی وجود دارد که می‌تواند در شرایط اضطراری مراقب فرزندتان باشد، منبع بالقوه اضطراب را در مواقع استرس‌زا از بین ببرد.
7. یک روتین ایجاد کنید
ساختن یک روال برای فرزندان کم سن‌تان بسیار مهم است، زیرا تعیین کردن انتظارها از فرزندتان یا فرزندانتان، به آن‌ها نشان می‌دهد که حواستان به آن‌ها هست و کنترلشان می‌کنید.
حتی می‌توان گفت که داشتن یک روال ثابت در خانواده‌هایی که پدر و یا مادر مجرد دارند بسیار ضروری‌تر است.
اگر فرزندتان مدام بین خانه‌ها رفت و آمد دارد یا چندین نفر مراقب او هستند، زندگی برای او به شدت بی‌نظم و غیر قابل پیش‌بینی است. تا جایی که ممکن است برای فرزندتان یک روتین و برنامه زمانی معین بسازید. این روتین می‌تواند شامل زمان خوابیدن، کارهای قبل یا بعد از زمان مدرسه، کارهای عادی و روزمره، وعده‌های غذایی یا درباره آخر هفته‌ها باشد.
داشتن یک روتین بدین معنا نیست که دیگر نمی‌توان در اتفاقات تغییری ایجاد کرد. این تنها یک برنامه پیش‌فرض برای بازگشت به زمانی است که هیچ اتفاق یا فعالیت اضافی‌ای در جریان نیست. زمانی که فرزندانتان می‌دانند که چه انتظاری از آن‌ها دارید، کمتر مقاومت خواهند کرد.
8. مطابق با قوانین و نظم و انضباط پیش بروید
اگر چندین نفر دیگر مانند سایر والدین، پدربزرگ یا مادر بزرگ و پرستار کودکتان نیز از فرزندتان مراقبت می‌کنند، به طور واضح در مورد چگونگی رفتار و نظم و انضباط با آن‌ها صحبت کنید. اگر حضانت فرزندتان هم با شما و هم با همسر سابقتان است، درباره قوانین و رویکردهایی که به نظم و انضباط فرزندتان مرتبط هستند با یکدیگر صحبت کرده و موافقت کنید.
زمانی که فرزندتان متوجه می‌شود در کنار شخص دیگری، می‌تواند قوانینی را که شما برای او ایجاد کرده‌اید نقض کند، از این شرایط سو استفاده کرده و در آینده هم در برابر محدودیت‌ها و قوانین و رفتاری که برای او تعیین می‌کنید مقاومت کرده و باعث دردسر می‌شود.
9. مثبت بمانید
قطعاً این جمله را شنیده‌اید که با داشتن یک ذهنیت مثبت و تلقین می‌توانید بر مشکلات غلبه کنید. باید گفت که این جمله حقیقت دارد و قدرت زیادی در پس ذهن شما وجود دارد. ذهنیت شما می‌تواند منجر به تغییر دیدگاه شما شود و وضعیت دشوار را برایتان بسیار راحت‌تر کند.
بچه‌های شما قادر به شناسایی حتی کوچکترین تغییر در نگرش شما خواهند بود. هنگامی که غرق در مسئولیت‌های مادرانه یا پدرانه خود هستید، روی نکات مثبت زندگی خود، مانند دوستان و خانواده تمرکز کنید. با این روش محیط خانگی پایدارتری برای خود و فرزندانتان خواهید ساخت.
حس شوخ طبعی خود را حفظ کنید و از این که به احمق به نظر برسید نترسید. نگاهتان را رو به آینده و چیزهای معرکه‌ای که ممکن است برای شما و خانواده‌تان پیش بیایند نگه دارید. ارزش‌های خانوادگی خود را دوباره کشف و تعریف کنید.
10. احساس گناه نکنید
در خانه‌های تک والد، صرف نظر از این که چه قدر تلاش می‌کنید، این که هم بتوانید نقش مادری و هم نقش پدری را به طور کامل ایفا کنید امری غیر ممکن برایتان خواهد بود. بی‌خیال چیزهایی شوید که نمی‌توانید به عنوان یک پدر و یا مادر مجرد انجام دهید و به جای آن به کارهای خوبی که می‌توانید برای فرزندانتان انجام دهید فکر کنید.
دیگر با این طرز تفکر که زندگی هم با وجود مادر و هم با وجود پدر در منزل، آسان‌تر و بهتر خواهد بود به زندگیتان نگاه نکنید. این امر به سادگی درست نیست. برای هر خانواده‌ای بسیاری از جوانب مثبت و منفی وجود دارند، و مطمئن باشید آن چیزی که شما برای فرزندتان مهیا می‌کنید، دقیقاً همان چیزیست که آن‌ها نیاز دارند.
خودتان را با احساساتی همچون گناه و یا پشیمانی محصور نکنید. با حاضر بودن در زندگی فرزندانتان و تعامل داشتن با آن‌ها در انجام کارها و گذراندن زندگی روزمره‌شان، کنترل زندگیتان را به دست گرفته و بهترین مادر یا پدری که می‌توانید برایشان باشید، باشید.
11. به سوالاتی که از شما پرسیده می شود صادقانه پاسخ دهید
ممکن است که فرزندانتان درباره این که چرا شرایط خانه شما مشابه با خانه سایر دوستانشان نیست بپرسند. زمانی که با چنین سوالاتی مواجه می‌شوید لاپوشانی نکنید و به آن‌ها پاسخ غیر درست ندهید.
با توجه به سن فرزندتان، فرصت شنیدن حقیقت را به فرزندتان بدهید. بگویید در گذشته چه اتفاقی افتاده و علت شرایط کنونی چیست! به او بگویید: همه خانواده‌ها دو سرپرست ندارند و این امر می‌تواند ناشی از دلایل مختلف همچون طلاق، مرگ یا هر اتفاق دیگری در زندگی باشد.
البته گفتن جزییات غیر ضروری هیچ لزومی ندارد و حواستان باشد که از پدر یا مادر فرزندتان بد صحبت نکنید. اما سعی کنید تا مبنی بر حقیقت و با صداقت صحبت کنید. مطمئن باشید که فرزند شما بیشتر از خلوص و صداقت شما بهره خواهد برد تا یک داستان ساختگی از جانب شما.
12. با کودکتان مثل یک کودک رفتار کنید
در غیاب یک شریک، اینکه برای راحتی، همراهی یا همدردی به فرزندانتان تکیه کنید، تصوری وسوسه‌برانگیز است. اما فرزندان شما برای ایفای این نقش ساخته نشده‌اند.
جزئیات زیادی در روابط بزرگسالان وجود دارد که کودکان قادر به درک یا پردازش آن نیستند و تنها باعث ایجاد سردرگمی و رنج در درون آن‌ها خواهند شد.
خشم خود را روی فرزندانتان خالی نکنید. نیازهای عاطفی خود را از نقش مادرانه و یا پدرانه خود جدا کنید. اگر خودتان را فردی بسیار وابسته به فرزندانتان می‌بینید، دنبال دوستان یا عضوی از خانواده‌تان بگردید که بزرگ‌تر هستند و می‌توانید مشکلاتتان را با آن‌ها در میان بگذارید.
13. الگوهایی مثبت برای فرزندانتان پیدا کنید
الگوهای مثبتی از جنس مخالف خود برای فرزندتان پیدا کنید و به آن‌ها نشان دهید. این که فرزند شما نسبت به جنس مخالف شما، کاملاً احساسات منفی پیدا نکند امری بسیار مهم است.
اعضای خانواده یا دوستانی نزدیک پیدا کنید که قابلیت این را دارند که با فرزندانتان اوقاتی را بگذرانند. فرزندانتان را تشویق کنید تا با افرادی که شما به آن‌ها اعتماد دارید، روابط معنی‌داری بسازند و به سراغ آن‌ها بروند.
الگوهای مثبت می‌توانند تفاوت زیادی در مسیر زندگی کودک ایجاد کنند.
14. مهربان باشید و ستایش کنید
فرزندان شما هر روز به لطف و ستایش شما نیاز دارند. با بازی کردن، رفتن به مهمانی‌ها و تشویق‌شان در صحبت کردن، با آن ها ارتباط برقرار کنید. بدون توجه به اینکه چقدر کوچک هستند، کارهایی را که به خوبی انجام می‌دهند، تصدیق کنید. به جای این که فقط موفقیت‌هایشان را ستایش کنید، تلاش‌هایشان را نیز بستایید. با این روش به آن‌ها یاد خواهید داد تا کارهایی را که برایشان سخت هستند نیز ادامه دهند و اگر به موفقیت نرسیدند، عقب نشینی نکرده و باز هم تلاش را ادامه دهند.
به جای صرف کردن پول برای خرید هدایای گرانقیمت، برای ساخت خاطرات طولانی برای فرزندانتان، زمان و تلاش صرف کنید.
جمع بندی نهایی
این که یک پدر و یا مادر مجرد باشید، یک مسئولیت چالش برانگیز است. بدون وجود یک یار که بتوانید به او تکیه کنید، مسلماً به عنوان یک پدر و یا مادر مجرد مسئولیت‌های زیادی وجود خواهند داشت تا باید بر عهده بگیرید.
با این حال، مطالعات نشان داده‌اند که رشد فرزند در خانه‌های تک والده، تاثیر منفی بر موفقیت کودک در مدرسه نخواهد داشت. لازم است بدانید تا زمانی که یک خانواده محیطی پایدار و ایمن داشته باشد، بچه‌ها قادر به پیشرفت در زندگی خود خواهند بود.
