مثبت زندگی: ترامادول مسکن قوی است که برای درمان دردهای بسیار شدید (برای مثال بعد از جراحی یا صدمات جدی) استفاده می‌شود. همچنین برای تسکین دردهای طولانی‌مدت، که مسکن‌های معمولی از پس آن برنمی‌آیند، از ترامادول استفاده می‌کنند.
این قرص فقط با نسخه پزشک به فروش می‌رسد و به صورت قرص، کپسول و داروهای مایع (قطره) در بازار یافت می‌شود. گاهی این مسکن را با آمپول به بدن تزریق می‌کنند اما این کار فقط در بیمارستان انجام می‌شود.
قرص ترامادول چیست
- ترامادول مانع رسیدن سیگنال‌های درد به مغز شده و درنتیجه احساس درد را تسکین می‌دهد.
- رایج ترین اثرات جانبی این قرص احساس سرگیجه و حالت تهوع است.
- ترامادول ماده‌ای اعتیادآور است اما اگر فقط برای تسکین درد و توسط پزشک تجویز شده باشد، امکان اعتیاد به آن تقریبا صفر می‌شود. بنابراین باید حتما تحت نظارت پزشک مصرف شود.
- بهتر است همراه با ترامادول مشروبات الکلی مصرف نکنید زیرا باعث می‌شود احساس خواب‌آلودگی کنید یا دچار اثرات جانبی دیگر این دارو شوید.
- ترامادول را گاهی با اسامی برندهای سازنده‌شان نام می‌برند. از جمله این نام‌ها می‌توان به Invodol Larapam, Mabron, Maneo, Marol, Maxitram, Oldaram, Tilodol, Tradorec, Tramquel, Tramulief, Zamadol, Zeridame و Zydol اشاره کرد.
افراد زیر نباید از ترامادول استفاده کنند:
اگر هریک از موارد زیر درمورد شما صدق می‌کند باید قبل از تجویز دارو، آن را با پزشک یا مسئول داروخانه در میان بگذارید:
- اگر در گذشته به ترامادول یا داروهای دیگر حساسیت نشان داده باشید
- اگر بیماری داشته باشید که ممکن است باعث تشنج شود
- اگر به سرتان ضربه‌ای وارد شده باشد
- اعتیاد به الکل، مسکن‌های قوی یا دخانیات دارید
- مشکل در تنفس دارید
- مشکل کلیه یا کبد دارید
- اگر در گذشته به داروهای مسکن دیگری حساسیت نشان داده باشید
چه کسانی می‌توانند از قرص ترامادول استفاده کنند؟
استفاده از ترامادول فقط برای بزرگسالان و کودکان بالای 12 سال مجاز است.
انواع ترامادول
ترامادول با اشکال زیر در بازار یافت می‌شود:
- قرص‌های زودواکنش که هرکدام شامل 50 میلی گرم ترامادول می‌شوند.
- قرص‌های دیر واکنش که به‌صورت 50، 100، 150 و 200 میلی گرمی به فروش می‌رسند.
- کپسول‌های زودواکنش که شامل 50 میلی گرم ترامادول می‌شوند.
- کپسول‌های دیر واکنش که به‌صورت 50، 100، 150 و 200 میلی گرمی به فروش می‌رسند.
- قطره‌هایی که در بطری‌های 1 میلی لیتری به فروش می‌رسند و هر قطره آن شامل 100 میلی گرم ترامادول می‌شود.
- به‌صورت تزریقی که فقط در بیمارستان‌ها استفاده می‌شود.
- کپسول‌های محلول در آب که هرکدام شامل 50 میلی گرم ترامادول می‌شوند.
- کپسول‌هایی که داخل دهان حل می‌شوند و هریک 50 میلی گرم ترامادول دارند.
عکس قرص ترامادول ۲۰۰
قطره‌های ترامادول، کپسول‌ها و تزریقات آن معمولا خیلی سریع جواب می‌دهند و اثر آن بین 30 تا 60 دقیقه باقی می‌ماند. به همین خاطر این نوع ترامادول‌ها فقط برای تسکین دردهای کوتاه‌مدت مناسب هستند. پزشک معمولا این ترامادول‌های زودواکنش را برای استفاده مداوم یا تسکین موقت درد تجویز می‌کند.
توجه: همیشه باید در مصرف ترامادول دستورات و توصیه های پزشک را دنبال کنید.
بعضی از قرص‌ها و کپسول‌های ترامادول خیلی آرام داخل بدن آزاد می‌شوند و به همین خاطر دیر واکنش نشان می‌دهند. فرایند جذب این داروها داخل بدن به مرور انجام می‌شود و بین 12 تا 24 ساعت طول می‌کشد. این نوع ترامادول دیرتر عمل می‌کند اما تاثیر آن طولانی‌تر است. بنابراین بیشتر برای دردهای طولانی‌مدت تجویز می‌شود.
بسته به اینکه دردتان چقدر شدید باشد یا اینکه چقدر به درد حساس باشید، پزشک دوز مشخصی از ترامادول را برایتان تجویز می‌کند. گاهی دکتر این میزان را چندین بار تغییر می‌دهد تا مناسب‌ترین دوز برای بدن شما را پیدا کند. در کل، دکتر سعی می کند کمترین دوز ممکن را انتخاب کند که درعین حال دردتان را هم تسکین دهد.
زمان و نحوه مصرف ترامادول
- باید فقط زمانی ترامادول مصرف کنید که پزشک توصیه کرده باشد.
- دوز تجویزی، بسته به مورد متفاوت است ولی معمولا نباید بیش از روزی 400 میلی گرم از این دارو استفاده کنید.
- ترامادول معمولا مشکلات هاضمه‌ای به وجود نمی‌آورد بنابراین می‌توانید هم همراه با غذا و هم بدون غذا آن را مصرف کنید.
میزان مصرف
دوز مناسب برای هر فرد نسبت به فرد دیگر متفاوت است. بنابراین دوزی که پزشک برایتان تجویز می‌کند به شدت درد و نحوه واکنش بدنتان به مسکن‌های قبلی بستگی دارد؛ همچنین به اینکه دفعات قبلی در استفاده از مسکن دچار اثرات جانبی شده‌اید یا خیر.
نحوه مصرف قرص‌های زودواکنش
ترامادول‌های زودواکنش به صورت کپسول، قطره و دو نوع قرص (محلول در آب و قابل حل در دهان) یافت می‌شوند.
۱- کپسول
هر کپسول را با مقدار زیادی آب قورت دهید.
۲- قطره
مقدار لازم از قطره ترامادول را داخل یک لیوان آب حل کنید و کل لیوان را سر بکشید.
۳- قرص‌های محلول در آب
هر قرص را در یک‌دوم فنجان (50 میلی لیتر) آب حل کرده و بنوشید.
۴- قرص‌های قابل حل در دهان
موقع درآوردن قرص از داخل ورقه، دستانتان باید حتما خشک باشند. دانه‌ای قرص از داخل بسته‌بندی جدا کنید و آن را روی زبانتان بگذارید. سپس آن را بمکید (نجوید). بعد از اینکه کاملا روی زبانتان حل شد، با آب دهان آن را قورت دهید یا یک لیوان آب بنوشید تا بقایای قرص کاملا وارد معده شوند.
نحوه مصرف قرص‌های دیرواکنش
قرص‌های دیرواکنش ترامادول به دو صورت قرص و کپسول به فروش می‌رسند. این داروها را باید حتما با آب مصرف کنید. نکته مهم: از جویدن، شکاندن یا ضربه زدن به کپسول ها یا قرص‌های دیرواکنش خودداری کنید.
پوسته این کپسول‌ها طوری ساخته شده که به‌آرامی تجزیه شده و طی 12 تا 24 ساعت مواد آرام آرام وارد بدن شوند. حال اگر آن را بجوید یا بشکنید، «جذب تدریجی» صورت نمی‌گیرد و تمام دوز ترامادول به‌صورت یکجا وارد بدن می‌شود. در این صورت احتمال اور دوز و خطر جانی وجود دارد.
مدت‌زمان مصرف
زمان مصرف این دارو به نوع ترامادولی که دکتر تجویز کرده بستگی دارد:
- قرص‌ها و کپسول‌های زودواکنش معمولا روزی 3 تا 4 بار تجویز می‌شوند
- قطره‌ها هم معمولا باید روزی 3 تا 4 بار مصرف شوند
- قرص‌ها و کپسول‌های دیرواکنش معمولا روزی 1 تا دوبار توصیه می‌شوند
اگر بیش از 65 سال سن دارید یا دچار مشکلات کلیوی مانند سرطان کلیه و یا کبد چرب هستید، باید آن را با پزشک خود در میان بگذارید تا مقدار کمتری ترامادول برایتان تجویز کند.
می‌توانید هر زمانی از روز قرص ترامادول خود را مصرف کنید اما بهتر است خوردن آن در زمانی مشخص و منظم باشد. برای مثال اگر پزشک روزی دوبار ترامادول برایتان تجویز کرده، اولین قرص را ساعت هشت صبح و دومی را هشت شب بخورید و این روند را هر روز به همین منوال تکرار کنید.
اگر خوردن ترامادول را فراموش کردیم چه می‌شود؟
بسته به اینکه از چه نوع ترامادولی استفاده می‌کنید، این موضوع متفاوت است.
اگر فقط یکی از دوزهای ترامادول را فراموش کردید (یک دانه از قرص‌هایتان را نخوردید) اطلاعات درج شده روی برگه داخل جعبه قرص را مطالعه کنید یا اینکه با پزشک تماس گرفته و با او مشورت کنید.
اگر معمولا ساعت داروهایتان را فراموش می‌کنید بهتر است برای آنها آلارم بگذارید یا اینکه از دکتر بخواهید روش‌های دیگری به شما پیشنهاد کند تا قرص‌هایتان را فراموش نکنید. هیچ‌گاه برای جبران دوز قبلی ترامادول(که فراموش کرده‌اید بخورید) در یک زمان دو قرص استفاده نکنید.
اگر مصرف ترامادول را متوقف کنیم چه می‌شود؟
اگر قرار باشد برای مدتی طولانی ترامادول مصرف کنید بدنتان نسبت به آن مقاوم می‌شود. این مسئله معمولا مشکل‌ساز نیست اما اگر مصرف ترامادول را به صورت ناگهانی متوقف کنید، بدن ممکن است علائم مربوط به ترک را از خودش نشان دهد که چندان خوشایند نیست.
اگر می‌خواهید مصرف ترامادول را متوقف کنید ابتدا با دکتر مشورت کنید و از او بخواهید دوز دارو را به تدریج کاهش دهد و آرام آرام به صفر برساند تا نشانه‌های ترک دارو را تجربه نکنید.
اگر به‌صورت ناگهانی مصرف ترامادول را کنار بگذارید علائمی از جمله موارد زیر تجریه می‌کنید:
- احساس خشم
- احساس اضطراب
- لرزش
- عرق کردن
نکته مهم: اگر بیش از چند هفته ترامادول مصرف کرده‌اید، هرگز بدون مشورت پزشک آن را کنار نگذارید.
اگر بیش از حد ترامادول مصرف کنیم چه می‌شود؟
مصرف بیش از اندازه ترامادول می‌تواند خطرناک باشد. اینکه چه میزان از ترامادول باعث اور دوز می‌شود بستگی به فرد دارد و برای هر کسی متفاوت است.
اگر به‌صورت اتفاقی بیش از حد تجویز شده ترامادول خورده باشید، احساس خواب‌آلودگی، حالت تهوع و سرگیجه می‌کنید. همچنین احتمال دارد در نفس کشیدنتان دچار مشکل شوید. در موارد جدی حتی ممکن است بیهوش شده و به آمبولانس احتیاج پیدا کنید.
اگر فقط یک دوز ترامادول بیشتر از همیشه مصرف کرده باشید، معمولا اتفاق بدی نمی‌افتد ولی به هر حال بهتر است اطلاعات روی دفترچه دارو را مطالعه کنید یا با پزشکتان تماس بگیرید تا از این بابت مطمئن شوید. توصیه حیاتی: اگر متوجه شدید که بیش از یک دوز ترامادول اضافه مصرف کرده‌اید، سریع با دکتر تماس بگیرید یا مستقیم به اورژانس بروید.
اگر تصمیم گرفتید به اورژانس بیمارستان بروید، خودتان پشت ماشین ننشینید همچنین تنها نروید و از کسی بخواهید شما را همراهی کند. به علاوه، ترامادول‌هایی که باقی مانده‌اند را با خود به بیمارستان ببرید و به پزشک مربوطه نشان دهید.
مصرف ترامادول همراه با مسکن‌های دیگر
استفاده از ترامادول همراه با ایبوپروفن، پاراستامول یا آسپیرین ایرادی ندارد (آسپیرین برای بیشتر افراد شانزده سال به بالا مناسب است).
با وجود این، هیچ‌گاه نباید ترامادول را همزمان با مسکن‌های کدئین‌دار (که از داروخانه می خرید) استفاده کنید زیرا در این صورت احتمال ابتلا به اثرات جانبی بیشتر می‌شود.
بعضی از مسکن‌های روزانه‌ای که از داروخانه تهیه می‌کنید کدوئین دارند؛ دارویی که به ترامادول خیلی شبیه است. این مسکن‌ها از استامینوفن کدئین، نوروفن پلاس و سولپادین ساخته شده‌اند.
عوارض ترامادول
ترامادول هم مانند داروهای دیگر اثرات جانبی و عوارض خاص خودش را دارد، هرچند همه دچار آن نمی‌شوند. اگر هر یک از اثرات جانبی زیر را تجربه کردید که اذیتتان می‌کرد یا تمام نمیشد، با یک داروساز یا پزشک خود صحبت کنید.
اثرات جانبی رایج
اثراتی جانبی رایجی که بین هر ده نفر برای یک نفر اتفاق می‌افتد، موارد زیر هستند:
- احساس بیحالی
- سرگیجه
- سردرد
- احساس خواب‌آلودگی، خستگی، سرگیجه یا «نشئگی»
- حالت تهوع یا استفراغ
- یبوست
- خشکی دهان
- عرق کردن
- کم شدن انرژی
اثرات جانبی جدی
این اثرات جانبی به ندرت اتفاق می‌افتند اما اگر متوجه هریک از آن ها شدید سریع با دکتر تماس بگیرید.
- مشکلات تنفسی یا نفس‌تنگی
- کم بودن انرژی یا احساس سرگیجه و خستگی شدید؛ این عوامل ممکن است نشان‌دهنده فشارخون پایین باشد
- توهم (دیدن تصاویر یا شنیدن صداهایی که درواقع وجود خارجی ندارند)
- احساس گیجی
- خواب‌آلودگی شدید
- دشواری در ادرار کردن یا عدم توانایی در ادرار کردن
- تشنج (یا غش کردن)
اگر بیهوش شدید یا تشنج کردید حتما باید به اورژانس بروید.
حساسیت جدی به دارو
در موارد خیلی نادر، فرد ممکن است به ترامادول حساسیتی شدید نشان دهد که به آن آنافیلاکسی می‌گویند و علائم ذکر شده در زیر را دارد.
توصیه خیلی مهم
اگر دچار هریک از علائم زیر شدید سریع با دکتر تماس بگیرید:
- بیرون ریختن دانه‌های قرمز روی بدن، خارش، قرمزی، التهاب، تاول یا پوسته پوسته شدن آن
- خرخر کردن هنگام تنفس
- گرفتگی قفسه سینه یا گلو
- نفس‌تنگی یا دشواری در صحبت کردن
- تورم زبان، صورت، لب‌ها یا گلو
موارد بالا از جمله علائم خطرناک حساسیت به ترامادول هستند. اگر دچار هریک از آنها شدید، یعنی مورد اورژانسی پیش آمده و باید به بیمارستان بروید.
مواردی که ذکر کردیم تمام اثرات جانبی ترامادول را دربر نمی‌گیرند. برای اینکه به بقیه اثرات احتمالی آن پی ببرید، دفترچه راهنمای داخل جعبه قرص را مطالعه کنید.
مصرف ترامادول در بارداری
ترامادول برای خانم‌های باردار کمی خطرناک است. در اوایل حاملگی مصرف ترامادول منجر به مشکلاتی برای جنین می‌شود ولی اگر در اواخر بارداری آن را مصرف کنید، احتمال دارد کودکتان بعد از تولد علائم اعتیاد را نشان دهد.
با این حال، خلاصی از درد در دوران بارداری اهمیت زیادی دارد. برای خانم‌های بارداری که در این دوران درد شدید دارند، مصرف ترامادول بهترین گزینه است. پزشک بهترین کسی است که می‌تواند در این مورد به شما مشورت دهد تا بفهمید ترامادول برایتان مناسب است یا خیر.
ترامادول در دوران شیردهی
مصرف ترامادول در دوران شیردهی خطری ندارد. البته میزان کمی از این دارو از طریق شیر وارد بدن کودک می‌شود ولی چون چندان چشمگیر نیست مسئله‌ای به وجود نمی‌آورد.
