مثبت زندگی: سازمان جهانی بهداشت، میگرن را یکی از ۲۰ بیماری ناتوانکننده دنیا معرفی کرده و مطالعههای زیادی هم درباره عواملی که باعث تحریک یا جلوگیری از بروز حملههای میگرنی میشود، انجام شده که برخی موادغذایی جزو آنهاست. همراه ما باشید تا با مواد غذایی آشنا شوید هم خطری برای میگرن ندارند و در ادامه محرکهایی را بشناسید که میگرن را تشدید میکنند.
توجه به نظم غذایی
افرادی که یکی از وعدههای غذایی مثل صبحانه یا ناهار را به بهانه مشغله کاری حذف میکنند یا دو وعده را یکی میکنند و فواصل طولانیمدت گرسنه میمانند و نظم غذایی ندارند، بیشتر در معرض حملههای میگرنی قرار میگیرند. رژیمهای غذایی سرخود و غیراصولی مثل حذف نان و برنج، میانوعدهها و وعدههای اصلی برای لاغر شدن هم برای این بیماران بیشتر صدمه زننده است چون آنها را دچار نوعی استرس تغذیهای و گرسنگی میکند که قطعا در بروز مکرر دردهای میگرنی نقش دارد.
غذاهای ایمن و بی خطر برای میگرن
غذاهایی که مصرف آن ها برای میگرن بی خطر می باشند عبارت هستند از:
- برنج به ویژه برنج قهوه ای
- سبزیجات برگ سبز پخته مانند بروکلی، اسفناج و …
- سبزیجات پخته با رنگ زرد پُر رنگ و یا مایل به نارنجی مانند هویج و یا سیب زمینی شیرین پخته
- سبزیجات پخته ی زرد رنگ مانند کدوی تابستانی
- مصرف میوه های پخته و یا خشک شده مثل گیلاس، گلابی، آلوها و …(به غیر از میوه های خانوادهی مرکبات، سیب، موز، هلو و یا توت فرنگی).
- آب(اعم از آب ساده و یا کربناته) ولی سایر نوشیدنی ها(حتی چای گیاهی) می توانند محرک سردرد باشند.
- ادویههای گیاهی؛ معمولا مصرف مقادیر متعادل از نمک، وانیل و دیگر چاشنی های گیاهی در بیماری میگرن تحمل می شوند و محرک سردرد نیستند.
شیر نه، کلسیم آری!
لاکتوز موجود در شیر برای بعضی ها آلرژن است و ممکن است باعث عود کردن میگرن شود. البته میزان لاکتوز در ماست و کشک، به خاطر تخمیر، کمتر است و در شیر بیشتر است. اما در مودر پنیر که یکی از معروفترین تشدید کنندههای میگرن است، این تأثیر به خاطر لاکتوز آن نیست، بلکه بیشتر مربوط به هیستامین موجود در آن است. این ماده آلرژیزا بیشتر در پنیر کهنه وجود دارد. با توجه به این که کلسیم برای میگرن خوب است، لازم است بدانیم قرار نیست همه افراد مبتلا به میگرن به لبنیات حساس باشند ولی اگر خوردن شیر و باقی فرآورههای لبنی باعث سردرد در آنها شد، می توانند از مکملهای کلسیم استفاده کنند، البته طبق تجویز پزشک یا متخصص تغذیه.
از میوه و سبزی غافل نشوید
مصرف انواع سبزیها به این بیماران در حفظ سلامت کلی و حتی آرامش کمک میکند و باید آن را در برنامه غذاییشان بگنجانند و بجز مرکبات که در برخی مبتلایان میتواند محرک باشد، باید سه تا پنج وعده میوه در روز مصرف کنند. کنترل وزن هم در این بیماران تاثیر خوبی دارد.
امگا ۳ می تواند بسیار موثر باشد
خیلی از مطالعهها، اثر بسیار مثبت و مفید اسیدهای چرب امگا۳ را در کنترل حملهها و بهبود کسانی که میگرن دارند، ثابت کرده است. اسیدهای چرب امگا۳ در انواع روغنهای گیاهی مثل روغن دانه سویا و دانههای روغنی مثل گردو وجود دارد، ولی بهترین منبع غنی آن ماهیهای چرب مثل ماهی سالمون است.
در مواردی هم با مکملیاری میتوان این اسیدهای چرب را به بیمار رساند، ولی دوز مکمل، مدت مصرف، نوع آن و حتی برند آن اهمیت دارد و حتما باید با نظر و توصیه پزشک مصرف شود. به گفته این متخصص تغذیه، اگر بیماری به نکتههای تغذیهای لازم توجه و داروهای تجویز شده را مصرف کند، بیشک مشکلاتش بسیار کمتر خواهد شد. البته مدیریت استرس هم مهارتی است که باید کسب کنند.
غذاهای محرک برای میگرن
در افرادی که مستعد میگرن هستند یک سری غذاها وجود دارند که اغلب سبب تحریک سردرد میشوند. معمولا سردردهای میگرنی شامل یک سری واکنش در عروق خونی و سیستم اعصاب بدن هستند.
برخی از غذاهای رایجی که ممکن است محرک سردردهای میگرنی باشند عبارت هستند از:
- محصولات لبنی(از جمله شیر پُرچرب، شیر بُز، پنیر، ماست و…)
- شکلات
- تخم مرغ
- مرکبات
- گوشت(از جمله: گوشت گاو، مرغ، خوک*، ماهی، بوقلمون و…)
- بادام زمینی
- گوجه فرنگی
- پیاز
- ذرت
- گندم( به شکل نان، پاستا و…)
همچنین برخی از نوشیدنیها و افزودنیها ممکن است از بدترین محرکها برای تشدید میگرن باشند از جمله: نوشیدنیهای الکلی به ویژه شراب قرمز، نوشیدنیهای کافئینه از جمله قهوه و چای و کولا، منوسدیم گلوتامات، آسپارتات(نوعی شیرین کننده مصنوعی) و نیتریتها.
و در مورد آن دسته از غذاها که نه در لیست غذاهای ایمن و نه در لیست غذاهای مُضر برای میگرن هستند میبایست جانب احتیاط را رعایت کرد چرا که این احتمال وجود دارد که آنها نیز محرک میگرن باشند هرچند این امر بعید است.
وقتی حمله شروع میشود، چه بخوریم؟
اصولا این بیماران در زمانی که درگیر حمله هستند، نمیتوانند چیزی بخورند بهویژه اگر تهوع داشته باشند، بنابراین نمیتوان توصیه کرد در این زمان چیزی برای برطرف کردن تهوع مصرف کنند. توصیههای تغذیهای بیشتر برای پیشگیری از بروز حمله است و وقتی سراغ بیمار آمد، تاثیری در تسکین او نخواهد داشت.
روش تشخیص غذاهای محرک برای میگرن
برای مثال می توانید برای ۲ هفته فقط از غذاهای ساده و بی خطر برای میگرن بخورید و سپس به تدریج یک قلم غذای جدید را به رژیم غذایی تان بیفزایید و اگر پس از چند مرتبه مصرف کردن مادهی غذایی جدید، هیچ علامتی از میگرن را مشاهده نکردید به سراغ غذای بعدی بروید.
به همین ترتیب ادامه دهید و هر بار که با مصرف یک ماده غذایی جدید، علایم میگرن را در خود مشاهده کردید آن مادهی غذایی را از لیست غذاهای مصرفی خود خارج کنید. بدین ترتیب با گذشت زمان لیستی از غذاهای محرک، که میگرن تان را تشدید میکنند به دست میآورید.