قرص‌هایت را بخور و نگران فردا نباش!
شاید برای شما هم پیش می‌آید که در طول روز چند بار با پدر و مادر یا پدربزرگ و مادربزرگ خود تماس می‌گیرید و می‌گویید: «فراموش نکنی قرص هایت را بخوری..»
مثبت زندگی: قرص‌ها را از ورق آلومینیومی یا قوطی‌اش درمی‌آوردید. قرص‌های صورتی رنگ برای قلب هستند و قرص‌های کرم رنگ برای فشار. با قرص‌نصف کن، قرص‌ها را نصف می‌کنید و به پدر یا مادرتان می‌گویید: وقت قرص‌هایت شده مادرجان، غذایت را که خوردی قرص‌هایت را بخور…
شاید قبل از خواندن این جمله پیش خودتان تصور می‌کردید مخاطب ناشناسی که از آن صحبت می‌کنیم، کودکان باشند یا نوجوانان. اما این‌طور نبوده و نیست. سالمندان مخاطبان ناشناس اما دوست‌داشتنی این مقاله هستند…
بسیاری از سالمندان به سلامتی خود بی‌اعتنا هستند و داروهایشان را به زور می‌خورند. اما چه کسی است که نداند بی اعتنایی سالمندان نسبت به بیماری خود و سرپیچی آنها از تجویز پزشکان نشانه خوبی نیست؟ از هر کسی که بپرسید می‌گویند: شاید این سرپیچی نشانه افسردگی باشد… اگر با خواندن این مقاله نگران سالمندان دور و اطراف‌تان شده‌اید، باید بگوییم که اصلا جای نگرانی نیست! همراه ما باشید تا مثبت زندگی راهکارهایی را به شما نشان دهد تا سالمندان خودشان داروهایشان را مصرف کنند…
گام نخست
نخستین قدم این است که کشف کنید چرا داروهایشان را نمی‌خورند. بین خودمان بماند، به سن و سال سالمندان نگاه نکنید. با بعضی از سالمندان باید همان‌گونه رفتار کنید که با فرزندتان رفتار می‌کنید. افزایش سن باعث حساس شدن سالمندان می‌شود و درست مثل رفتاری که با یک کودک دارید، باید گاهی ناز آنها را بکشید و با مهربانی برایشان از خاصیت دارو حرف بزنید. اما گفتیم نخستین قدم این است که دلیل سرپیچی از دارو خوردن را کشف کنید. ممکن است نخستین دلیل آن افسردگی باشد…
افسردگی
از دیدگاه روان‌پزشکان «افسردگی» اصلی‌ترین دلیلی است که باعث می‌شود فردی به سلامتی خود اهمیت ندهد. افسردگی باعث می‌شود که انگیزه سالمند از بین برود و سالمند در مواجهه با بیماری دیرتر درمان شود. یکی دیگر از نشانه‌های افسردگی این است که سالمند یک‌باره و بدون هیچ دلیلی کم‌خواب می‌شود. اگر احساس می‌کنید سالمندی که در کنارتان است، افسردگی دارد، بدون معطلی برای درمانش اقدام کنید.
اختلال‌های شناختی
بعد از 65 سالگی بعضی از فعالیت‌های شناختی مانند حافظه و تصمیم‌گیری و… افت می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد سالمندانی که مبتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی و آلزایمر هستند، این روند را با شدت بیشتری تجربه می‌کنند. افسردگی، اضطراب، تحریک پذیری، بدبینی و تغییرات شخصیتی از علائم اختلال شخصیتی است که تمام این موارد باعث می‌شود سالمندان از خوردن داروها یا مراجعه به پزشک خودداری کنند.
ناتوانی‌های جسمی و مالی
سالمندی برابر است با کاهش قوای فیزیکی، برابر است با تنهایی، با کاهش توان مالی. تمام دلایلی که ذکر شد، این حس را در سالمند ایجاد می کند که سربار دیگران است. برای همین سالمند با هدف حفظ عزت نفس‌اش، از ادامه درمان انصراف می‌دهد. گاهی هم کاهش درآمد سالمندان، آنها را مجبور می‌کند هزینه‌های خود را با نرفتن به پزشک و نخریدن دارو کمتر کنند.
ارتباط نامناسب بین پزشک و بیمار
بسیاری از سالمندان مشکل شنوایی دارند یا خوب نمی‌بینند یا حتی سواد خواندن و نوشتن ندارند. پردازش اطلاعات برخی از آنها آهسته‌تر از دیگران است. پزشک باید به همه این مسائل توجه و در نحوه صحبت با سالمند و آموزش به او بیشتر دقت کند. ممکن است سالمند تجربه خوبی از رفتار پزشک نداشته باشد برای همین از رفتن به مطب یا خوردن داروهایی که پزشک تجویز کرده، سرپیچی کند.
حالا باید چه کار کنیم؟
وقتی دلیل سرپیچی از دارو خوردن یا رفتن به پزشک را کشف کردید، وقت آن می‌رسد که دست به کار شوید. با راهکارهایی که در ادامه می‌خوانید، سالمندان را به زندگی و امید به زندگی گره‌ای دوباره می‌زنید تا جور دیگری به آینده و روزهای پیش رویشان نگاه کنند…
ـ اگر سالمندی توانایی مالی ندارد، بهتر است فرزندان هزینه‌های درمانی او را تقبل کنند. اگر سالمندتان احساس می‌کند، سربار است به او اطمینان دهید سلامتی‌اش برای شما مهم‌تر از هرچیزی است. با مهربانی از او بخواهید این فکر را از ذهن خود پاک کند.
ـ داروهایش را تقسیم کنید و آنها را در جعبه‌های مختلف قرار دهید و زمان مصرف آنها را روی جعبه بنویسید. حتی می‌توانید شکل آنها را بکشید. مثلا اگر قرار است صبح قرص‌شان را بخورند، روی جعبه عکس خورشید بکشید و اگر قرار است شب قرص‌شان را بخورند، عکس ماه بکشید.
ـ اگر دوری راه برای سالمندتان مشکل‌ساز شده و بهانه‌اش این است که نمی‌تواند فاصله خانه تا مطب را طی کند، بهتر است پزشکی را انتخاب کنید که به محل سکونت او نزدیک‌تر باشد.
ـ وظیفه پزشکان در مواجهه با سالمندی که دچار کم‌شنوایی است، بلندتر و شمرده صحبت کردن است. باید دستورهای دارویی را درشت‌تر بنویسند و نسخه نوشته شده هم پیچیده نباشد. می‌توان حداقل دارو را، آن‌هم در صورت امکان در وعده‌های کمتر تجویز کرد.
ـ از تاثیر تغذیه در کهنسالی غافل نشوید.
کلام آخر
همکاری نکردن سالمند در مراحل درمانی می‌تواند به شکل مصرف نکردن به موقع داروها و پیروی نکردن از دستورات غیردارویی مانند رعایت رژیم غذایی، فعالیت جسمانی و سیگار کشیدن باشد. برای بررسی علت همکاری نکردن او باید به بسیاری از عوامل وابسته به سن و عوامل وابسته به محیط توجه کرد. برای همین تلاش کنید که با سالمندتان حرف بزنید. حرف‌ها و مشکلاتش را بشنوید. در تمام این مراحل، صبور باشید و صبور باشید و صبور…
