شباهت‌های مادران و دختران در دوران بارداری
دکتر ابوالفضل مهدی‌زاده - متخصص زنان و زایمان - عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
مثبت زندگی: بارداری در افراد مختلف معمولا با علایم خاصی همراه است که از جمله مهم‌ترین آنها که همواره دستمایه فیلمسازان برای به تصویر کشیدن شروع دوره بارداری در فیلم‌های سینمایی و سریال‌های تلویزیونی نیز بوده است، حالت‌هایی مانند حالت تهوع و استفراغ است. این حالت‌ها برخلاف برخی علایم مانند مسمومیت دوران بارداری که در شرایط عادی تنها در اولین بارداری بروز می‌کنند، در هر دوره بارداری می‌توانند وجود داشته باشند.
این حالت‌ها در برخی افراد رخ می‌دهد و در برخی دیگر نه و تعداد و شدت آنها نیز در افراد مختلف فرق می‌کند. بروز حالاتی مانند تهوع و استفراغ نه‌تنها از فردی به فرد دیگر متفاوت است، بلکه حتی در بارداری‌های مختلف یک فرد نیز می‌تواند متفاوت باشد. در بسیاری موارد دیده شده که فرد در بارداری اول دچار حالت تهوع می‌شده، ولی در بارداری بعدی این حالت به او دست نمی‌دهد. مواردی نیز گزارش شده که برعکس بوده یعنی فرد در بارداری اول دچار حالت تهوع و استفراغ نمی‌شده ولی این حالت‌ها در بارداری بعدی به او دست داده است.
اینکه برخی بر این باورند که حالت تهوع و استفراغ تنها مربوط به بارداری اول است و در بارداری‌های بعدی از شدت آن کاسته می‌شود و حتی معتقدند که در بارداری‌های دوم به بعد بدن مادر به هورمون‌های دوران بارداری عادت کرده و به همین دلیل حالت تهوع و استفراغ در بارداری‌های بعد از بارداری اول کمتر است، مبنای علمی معتبری ندارد. حالت تهوع و استفراغ در خانم‌های باردار بیشتر جنبه روحی و روانی دارد و با سبک زندگی فرد در آن بازه زمانی ارتباط مستقیم دارد. البته فاصله بارداری قبلی، سطح هورمون‌های بدن و شرایط زندگی فرد نیز در این مساله تاثیرگذار خواهد بود.
اینکه معمولا در بارداری اول تعداد و شدت حالت تهوع و استفراغ بیشتر از دفعات بعد بارداری است، دلیل دیگری دارد. در واقع در بارداری اول تک‌تک مراحل، تجربه‌هایی است که برای اولین‌بار برای فرد باردار اتفاق می‌افتد و تا آن زمان هیچ گاه فرد به صورت عینی با آن روبه‌رو نبوده است، اما در بارداری‌های بعدی فرد با تجربه‌ای که از قبل دارد، به شکل بهتری با فعل و انفعالات این دوران کنار می‌آید. با این حال این حالت، یک اصل کلی و جامع نیست و ممکن فرد باردار در بارداری‌های بعدی حتی موارد شدیدتری از حالت تهوع و استفراغ را نشان دهد.
ما نمی‌توانیم با اتکا به این موضوع که فرد پیش از این تجربه بارداری و زایمان داشته و با استناد به وجود حالت تهوع و استفراغ در بارداری قبلی در مورد حالت تهوع و استفراغ او در این بارداری اظهارنظر کنیم. نکته جالب توجه در این زمینه این است که تجربه نشان داده حالت‌های بارداری در دختران تا حدود زیادی مانند مادرانشان است و به نظر می‌رسد که در این مورد عوامل وراثتی و ژنتیکی نیز دخیل هستند.
