مراجعه هر شش ماه به دندانپزشک برای جلوگیری از پریودونتال
دکتر غلامعباس مرتضوی - جراح و دندانپزشک - متخصص بیماری‌های پریودونتال
مثبت زندگی: بيماري پريودونتال، نوعی بیماری لثه است كه باعث تخريب بافتهاي نگهدارنده دندان ميشود. در مواردي این بيماري بدون علامت است كه در صورت درمان نشدن، موجب از دست رفتن دندانها ميشود. با انجام معاينههای دوره اي توسط دندانپزشك، ميتوان از وقوع اين بيماري پيشگيري كرد. خونريزي و تورم لثه هنگام مسواك زدن، قرمزي لثهها و تورم يا جدا شدن لثه از دندانها، بوي بد دهان، مشاهده چرك در بين دندانها يا لبه لثه از موارد ابتلا به اين بيماري است.
۱- شايعترین بيماري لثه، ورم لثه است كه به اصطلاح به آن ژنژیویت گفته ميشود. این بیماری نوع حاد و مزمن دارد. نوع حاد آن كمتر و نوع مزمن آن بيشتر اتفاق ميافتد. شايعترين بيماري بافتهاي نگهدارنده، بيماري پريودونتال يا پريودونتيت است كه علاوه بر لثه، ساير بافتهاي نگهدارنده دندان مانند استخوان، غضروف و سيمان دندان را دربرميگيرد. این بیماری که به علل مختلفي به وجودآمده، سبب تخريب اين بافتها ميشود.
۲- بيماري پريودونتال بيشتر در كساني بروز مي‌يابد كه بهداشت دهان را، آن هم به‌طرز صحيح، رعايت نميكنند و به علت تجمع پلاك و جرم دندان، زمينه را براي بروز بيماري فراهم ميكنند؛ البته عوامل مختلفي در اين بيماريزایي موثر هستند مانند عوامل ژنتيكي، موضعي مربوط به دندانها، پروتزها و روكشهاي غلط و غيرعلمي، پركردگيهاي ناجور، گير غذايي، نداشتن تعادل و هماهنگي دندانها در دو فک، بينظمي دندانها، فشارهاي ناموزون و غيرمتعادل در درمان ارتودنسي يا بيماريهايي مانند ديابت يا بعضي بيماريهاي خوني، كمبود موادغذايي و ويتامينها، همچنين تغييرات هورموني بدن هنگام دوران بلوغ، قاعدگي، بارداري، يائسگي و غيره. همچنين نحوه تغذيه و سيگاركشيدن از جمله عوامل موثر در بروز این بیماری محسوب میشوند.
۳- خونريزي از لثه هنگام مسواك زدن يا خوردن غذاهاي سفت از علائم بارز بیماری‌های پریودونتال است؛ همچنين تغييررنگ لثه از صورتي به حالت كبود يا تيره، ترشح چرك از لبه لثه، احساس درد، خارش و سوزش و در موارد پيشرفته لق شدن، جابهجا شدن و فاصلهدار شدن دندانها و افزايش حجم لثه از جمله اين علائم هستند، ولي گاهي حتي در موارد پيشرفته، خونريزي قابل ملاحظهاي مشاهده نمیشود و فقط دندانپزشک می‌تواند ابتلا به بيماري را تشخيص دهد.
۴- در صورتيكه بيماري پريودونتال به موقع درمان نشود، تحليل به استخوان فك كه بر اثر اين بيماري شروع شده، ادامه پيداميكند و درنهايت به از دست دادن دندانها منجر ميشود. در چنين حالتي، عوارض بيشماري مانند مشكل در جويدن غذا، به هم خوردن ارتفاع صورت و تغيير قيافه، اشكال در صحبت كردن و بيان كلمات و مشكلات رواني براي فرد ايجاد ميشود؛ همچنين تحقيقات بسیاری نشان ميدهد بيماري پريودونتال ميتواند زمينهساز بيماريهاي قلبيعروقي شود؛ همچنين ابتلای خانمهاي باردار به این بیماری می‌تواند موجب زايمان زودرس و به دنيا آوردن نوزاد كم وزن شده يا ديابت را تشديد كند. در بسياري موارد، بيماريهاي پريودونتال سبب بوي بد دهان می‌شود كه خود موجب اشكال در روابط اجتماعي و همچنين مسائل و مشكلات خانوادگي ميشود. با توجه به وجود همه اين مسائل بهتر است افراد از طريق معاينات منظم و جرمگيري توسط دندانپزشكان از ابتلا به این بیماری پیشگیری کرده و در صورت ابتلا، هرچه زودتر به فكر درمان باشند تا از عوارض حادي جلوگيري کنند كه در انتظار آنهاست.
۵- شيوههاي درماني بیماری هایپریودونتال نسبت به گذشته بسيار تغيير كرده است. اگر بخواهيم خيلي به عقب برگرديم درگذشته، قسمتهاي مريض پرحجم و متورم لثه را با دستگاه كوتر ميسوزاندند كه روش غلطي بود و هيچوقت نتيجهاي از آن گرفته نميشد و گاهي وضعيت را بدتر هم ميكرد. سپس قطع و برداشتن لثه مريض با بيستوري (چاقوي جراحي) متداول شد كه هنوز هم كاربرد دارد. بعدها انواع فلپها براي موارد خاصي پيشنهاد و اجرا شد كه در حال حاضر هم از اين روشها استفاده ميشود. در اين روشها با جدا كردن و كنار زدن لثه، دسترسي بيشتر به ضايعات و حفظ بيشترلثه امكانپذير و روش بسيار سودمندي است. امروزه به مساله زيبايي توجه زیادی ميشود كه با تغييراتي در بافت لثه يا استفاده از پيوندها كه از نواحي ديگر گرفته ميشود، ميتوان بدشكليها يا نواقص را برطرف كرد. همچنين از پيوندهاي استخواني براي درمان ضايعات خاصي استفاده ميشود كه بسيار مفيد و رضايتبخش است. اين تكنيكها هر روز درمسیر تكامل پيش ميروند و تاكنون نتايج اميدبخش بسیاری به دست آمده است.
